91Èȱ¬

Hanes y cyfnod hwnnw gawn ni yn y gyfrol hon, y byw a'r gweithio, yr ail-ymweld a'r dod i adnabod ei deulu a'r ddinas.

I'r sawl ohonom sydd heb fyw ymhell o fan ein geni, rhaid dotio at yr ysfa sy'n amlwg yn Dafydd i grwydro. Mae wedi treulio blynyddoedd yn byw a gweithio dramor - mae'r gyfrol yn cychwyn gyda'i ymadawiad o Baris a'i daith i Rufain - 'Hen wlad fy nhad'. Mae'n hawdd credu fod y ddinas hon yn golygu mwy iddo na'r lleill y bu'n byw ynddynt oherwydd y cysylltiad teuluol.

Mae'r awdur yn ein harwain mewn dull syml, hamddenol braf i brofi gydag ef sut beth yw byw yn Rhufain yn y flwyddyn 2000. Ceir darluniau o fwrlwm bywyd ar y stryd, yn y caffi, yn y bariau, ar y bysus ac yn y stadiwm pêl-droed. Ond, hefyd, down i wybod llawer am hanes - hen a diweddar - y ddinas ddiddorol hon. Cerddwn gyda Dafydd trwy Rufain yn cael gwersi am hanes a diwylliant, sy'n amlwg ar flaenau'i fysedd, ond sy'n cael eu hadrodd mewn modd difyr ac heb fod yn fwrn ar y darllenydd.

Mae ganddo'r gallu i sylwi yn fanwl ar bobl a digwyddiadau a daw'r bobl y mae'n dod i'w hadnabod yn fyw trwy ei ddisgrifiadau manwl. Mae'n rhoi aml i sylw ar y natur ddynol hefyd a chawn ddarlun clir o agwedd y Rhufeniwr tuag at fywyd - biti na fuasem ni yma yng Nghymru yn rhoi cymaint o bwyslais ar dreulio oriau yn cymdeithasu o gwmpas y bwrdd, yn bwyta ac yfed (a choginio) gydag afiaith y Rhufeiniwr.

Gyda Dafydd, down i adnabod ei deulu ac fe geir disgrifiadau hyfryd o'u bywydau nawr a'r newidiadau a ddaeth i'w rhan.

Mae pêl-droed - a chefnogaeth frwd i dîm Roma - yn gweu trwy'r gyfrol. Ond gall pawb, hyd yn oed y rhai heb rithyn o ddiddordeb yn y gêm, fwynhau'r rhannau hynny hefyd gan eu bod yn rhan annatod a naturiol o'r profiadau a gafodd yr awdur.

Teimlodd Dafydd reidrwydd dod i ddeall ac adnabod ei gefndir o ochr ei dad. Mae awgrym cryf ei fod yn ei adnabod ei hun yn well ar ddiwedd y cyfnod hefyd. Difyr iawn oedd rhannu ychydig ar ei brofiadau trwy gyfrwng y gyfrol hon.

gan Glenda Jones.