91Èȱ¬

Ers cyfnod cynnar iawn, roedd yn cael ei ystyried yn un o saith rhyfeddod Cymru (ynghyd â Phistyll Rhaeadr, Yr Wyddfa, Coed Yw Wrtyn, Ffynnon Gwenffrewi, Pont Llangollen a Chlychau Gresford.) Adeiladwyd tŵr ym Mhrifysgol Yale, Connecticut, Unol Daleithiau'r Amerig ar lun a delw'r twr yma yn Wrecsam (oherwydd y cysylltiad ag Elihu Yale o Blas Grono) ac mae'n debyg i Dŵr Fictoria yn San Steffan gael ei gynllunio yn yr un modd.

Saif y tŵr fel ffenics, 136 o droedfeddi, uwchben Wrecsam ac fe'i gwelir o bell wrth ddynesu at y dref. Fe'i adeiladwyd yn ystod teyrnasiad Harri'r 7fed (1485 - 1509) ac yn ddiddorol iawn, wrth baratoi ar gyfer y Farchnad Fictoraidd a gynhaliwyd y Nadolig diwethaf, fe ddaethpwyd ar draws arysgrif ar y tŵr ag arno'r dyddiad 1506. Mae'n siŵr fod y twr wedi cael ei adeiladu dros gyfnod hir o flynyddoedd ac mae'n bosib nas gorffennwyd yn iawn tan tua 1520.

Talwyd am yr holl waith gan Margaret Beaufort, mam Harri'r 7fed ei hun. Beth bynnag, mae'r dyddiad 1506 yn anwadadwy a dyna pam y dethlir yr achlysur eleni.

Oes y Tuduriaid (cerddorion, dawnswyr, crefftau, gwerthwr creiriau sanctaidd, apothecari a gefail Duduraidd) a hefyd gwahanol stondinau'n gwerthu bwydydd, planhigion a gwaith crefft. Cynhelir y ffair rhwng hanner dydd a 7.00 o'r gloch y nos a bydd cyngerdd o fiwsig canol-oesol yn dilyn yn yr Eglwys. Os oes diddordeb gan unrhyw un i fod yn rhan o'r dathliadau, yna cysylltwch â Kay Richard ar 292536.