Cadeirio Pawb yn y Pafiliwn
Cafodd cadair ddadleuol Eisteddfod Tyddewi gymeradwyaeth y prifard a'i henillodd.
Yn syth wedi seremoni'r cadeirio dywedodd y Prifardd Myrddin ap Dafydd ei fod "wedi dotio" at y ffordd y dewisodd Robert Jones ei chynllunydd gynnwys symboliaeth yn ei gwneuthuriad.
Gwerthfawrogai yn arbennig symboliaeth y ddraenen meddai.
"Yn enwedig yn y rhan hon o'r byd. Yr oeddwn yn sylwi fy hun ar ambell un yn tyfu'n styfnig, yn gam yn y gwynt," meddai.
"A chwarae teg iddo hefyd am roi ei gerdd ei hun ar gefn y gadair - yr wyf yn edrych ymlaen at ei darllen," meddai.
Daeth Myrddin ap Dafydd ag elfen newydd o ysgafnder i seremoni'r cadeirio trwy roi'r Archdderwydd newydd, Robyn Llyn, mewn rhywfaint o dwll gyda'i ddewis o ffugenw, Pawb yn y Pafiliwn.
"Ond yr oedd gen i ddigon o hyder yn nawn gyfreithiol Robyn Lewis i ddod allan o'r gongl y rhoddais i o ynddi hi," meddai gan ychwanegu i'r ysgafnder a gyflwynodd y ffugenw i awyrgylch y seremoni fod yn help iddo ef ei hun wrth ddisgwyl am y foment fawr yn y gynulleidfa.
Enillodd Myrddin ap Dafydd ei Gadair gyntaf ddeunaw mlynedd yn ôl yng Nghwm Rhymni ond dywed na fu'n cystadlu'n rheolaidd ers hynny, dim ond y llynedd ac eleni.
Y tro hwn dywedodd i'r testun, "Llwybrau" apelio'n syth ato.
"Mae llwybrau yn cysylltu lleoedd, yn cysylltu pobl ac yn cysylltu cymunedau a'i gilydd a'n cysylltu â hanes a chwedloniaeth," meddai.
Disgrifwyd y gyfres o gerddi fel "ysgytwol" gan y Prifardd Jâms Niclas yn traddodi'r feirniadaeth ac wrth son am y gerdd Gorymdaith yn coffau y diwygiwr cymdeithasol radicalaidd, Rod Barrar, cyfeiriodd at "grefft anghyffredin" Myrddin ap Dafydd gyda "hen fesurau'n canu clod edmygus a ddug bortread cofiadwy o wrthrych y gerdd hyd at y diweddglo ysgytwol: llawn hast, llawn mystyn lastig eiliadau; llawn ebychiadau, llawn byw ychydig."
Mae'r cerddi buddugol yn nodedig hefyd oherwydd yr arbofi a'r ystwytho a fu â'r mesurau caeth a phenderfyniad Myrddin ap Dafydd i gyfansoddi deg o gerddi unigol yn hytrach nag un awdl faith.
Yn wir mae ei waith gorffenedig yn gyfuniad o wyth o awdlau llai yn hytrach nag un faith.
Dywedodd iddo ddechrau cyfansoddi'r gyfres o gerddi cyn gweld rhestr testunau Tyddewi.
"Mewn gwirionedd, dydi cerdd gyntaf y casgliad ddim ynddi achos yr oeddwn wedi ei darllen ym mhriodas Twm Morys ac yr oedd wedi ei chyhoeddi," meddai.
Ond pan fydd y cerddi yn cael eu cyhoeddi yn y dyfodol bydd y gerdd honno na chafodd ei hanfon i Dyddewi yn cael ei chynnwys.
|