Main content
Sorry, this episode is not currently available

Episode 7

Episode 7 of 10

John Urquhart guides Gaelic learners, little by little, through the intricacies of the language.

A bheil sibh ag ionnsachadh G脿idhlig? A bheil sibh feumach air misneachd gus ur G脿idhlig a chleachdadh? A bheil sibh a' sireadh fiosrachaidh mu d猫 tha dol ann an saoghal na G脿idhlig? Ma fhreagair sibh "tha" gu d矛reach aon de na ceistean sin 's ann dhuibhse a tha Beag air Bheag, pr貌gram 霉r gu s貌nraichte do luchd-ionnsachaidh na G脿idhlig air 91热爆 Radio nan G脿idheal.

Gach seachdain , tre貌raichaidh Iain Urchardan sibh tro chainnt, tro ch貌mhraidhean, tro aithrisean agus tro fhiosrachadh a bhios feumail dhuibh a thaobh briathrachais, gn脿thasan-cainnt agus abairtean ann an G脿idhlig. Beag air bheag, cuiridh sibh ri ur comasan ann a bhith a' bruidhinn G脿idhlig.

A h-uile seachdain cluinnidh sibh Iain ann an c貌mhradh le neach-ionnsachaidh na seachdain agus c貌 aige a tha fios, 's d貌cha gur e sibhse a bhios ann sna seachdainean a tha romhainn! Ann an Oisean a' Ghr脿mair bidh an t-Ollamh Michel Byrne, 霉ghdar an leabhair Facal air an Fhacal, a' chiad ghr脿mair G脿idhlig a chaidh a sgr矛obhadh agus a mh矛neachadh sa Gh脿idhlig, agus an leabhar 骋谤脿尘补谤 na G脿idhlig, a' m矛neachadh d脿 phuing gr脿mair. Gheibh sibh cuideachd fiosrachadh mu d猫 tha dol ann an saoghal na G脿idhlig, gu h-脿raid saoghal luchd-ionnsachaidh na G脿idhlig, bho Robyn Ireland.

John Urquhart guides Gaelic learners, little by little, through the intricacies of the language, dialects, idioms and sayings. Each week he chats to a learner and finds out about their particular Gaelic learning experience. Also in Beag air Bheag, Dr Michel Byrne focuses on two Gaelic grammar issues and Robyn Ireland provides a weekly roundup of events of interest to Gaelic learners and fluent speakers alike.

30 minutes

Last on

Sun 1 Mar 2015 10:30

Tar-sgr矛obhadh: Siubhal gu Seachd TX: 03.11.14

Guthan: Derek 鈥淧luto鈥 Murray agus D貌mhnall Camshron


Co-theagsa: Air a鈥 phr貌gram Siubhal gu Seachd, chaidh D貌mhnall Camshron a-steach dhan sti霉idio airson c猫ilidh air Pluto. Seo mar a chaidh dhaibh...


Derek: A Dh貌mhnaill, d猫 man a tha thu?
D貌mhnall: Tha mi gu math, tha e math a bhith seo.
Derek: Th脿inig thu suas a dh鈥檃ona-ghnothaich a ch猫ilidh orm?!
D貌mhnall: Th脿inig. Nach mi...th脿inig mi 脿 Uibhist a Tuath, chan ann 脿 Glaschu 脿 Uibhist a Tuath. Bha caolas na Hearadh snog.
Derek: Ciamar a tha retirement a鈥 c貌rdadh riut?
D貌mhnall: Tha retirement m矛orbhaileach.
Derek: A bheil?
D貌mhnall: Duine sam bith a tha a鈥 tighinn faisg air, tha mise a鈥 cantainn ribh, sh矛orraidh tha e math.
Derek: Tha e math!
D貌mhnall: Tha e math! Tha e math is tha e math dhut!
Derek: Tha e math dhut!
D貌mhnall: Dh鈥檉h脿s mi bunt脿ta mhachaire....
Derek: D猫 th鈥 ann mu dheidhinn na Deasaich? Duine sam bith 脿 Uibhist...
D貌mhnall: Tuathaich! Haoi haoi haoi!
Derek: Duine sam bith 脿 ceann a deas grid Dhail, 鈥檚 e Deasach a th鈥 annad.
D貌mhnall: Ach uill鈥.
Derek: So Deasaich, a h-uile duine agaibh, a鈥 tighinn a-mach, "Bunt脿ta a鈥 mhachaire. Bunt脿ta a鈥 mhachaire. Oh, chan eil c脿il coltach ri bunt脿ta a鈥 mhachaire."
D貌mhnall: Uill, chan eil am beat air.
Derek: Chan eil am beat air, agus tha coltas air a鈥 ch脿r agad, tha am boot agad l脿n!
D貌mhnall: Nis, tha mi an d貌chas gu bheil gu le貌r ann an Nis. Tha fhios gu bheil bunt脿ta a鈥 mhachaire gu le貌r ann an Nis, is mura h-eil, carson nach eil?
Derek: Chan eil. Tha am bunt脿ta againne cheart cho math a-staigh am baile 鈥檚 a tha e air a鈥 mhachair.
D貌mhnall: Ahhh uill, cuiridh tu iomadach duine a dhol leis an ...annas mar sin.
Derek: Sin an obair a th鈥 agam. 鈥橲 e sin an obair a th鈥 agam, a鈥 feuchainn ri daoine a chur a dhol!
D貌mhnall: Uill, tha thu a鈥 d猫anamh gl猫 mhath air.
Derek: Tha thu a鈥 coimhead math dha-r矛ribh a Dh貌mhnaill.
D貌mhnall: Tapadh leat gu deimhinnte.
Derek: Agus, 鈥檚 math gu bheil retirement a鈥 c貌rdadh riut.
D貌mhnall: Abair fh猫in e.
Derek: Chan eil thu ach 48, so tha 霉ine mhath agad fhathast.
D貌mhnall: Mar as 峤竔ge, 鈥檚 ann as fhe脿rr.
Derek: 鈥橲 ann.
D貌mhnall: Chan eil thu fh猫in cho fada bho sin fhathast, 鈥檚 d貌cha gum bi thus鈥 a鈥 falbh aig aois cho 貌g sin. C貌 aig a tha fios?
Derek: Yeah, chan eil fhios 鈥檃m an ruig mi sin!

Tar-sgr矛obhadh: Eilidh an T脿illeir: TX: 25.09.14

Guthan: Eilidh NicDh貌mhnaill


Co-theagsa: Turas a Chanaigh gun fhiosta. Sin a thachair do dh鈥橢ilidh NicDh貌mhnaill, a bhuineadh dhan Iochdar ann an Uibhist a Deas nuair a bha i ag obair na h-貌ige ann an taigh-貌sta Loch Baghasdail. Aig an 脿m, bha balaich 貌ga, Scouts, a鈥 falbh air ais 脿s d猫idh a bhith air leave aig an taigh ann an Uibhist. Chaidh Eilidh agus a caraid M脿iri s矛os chun a鈥 bh脿t鈥-aiseig nuair a bha iad deiseil a dh鈥檕bair. Chaidh iad air b貌rd airson soraidh-sl脿n fh脿gail aig na caraidean aca. Ach, 鈥檚 beag a bha d霉il aca gun d猫anadh iad fh猫in turas thar chuan air an oidhche sin.


Eilidh: Tha cuimhn鈥 鈥檃m gun do dh鈥檉hairich mi rudeigin mar gum biodh, fhios agad mar gum biodh rudeigin a鈥 dol a chrith fo na casan agam. Is thuirt mi, thuirt mi rium fh矛n, 鈥淭ha rudeigin a鈥 gluasad an seo鈥.
Agus, bha fhios 鈥檃m gum biodh iad a鈥 ringeadh bell na falbhadh am b脿ta, bha iad a鈥 ringeadh am bell m貌r a bha seo airson innse do dhaoine gun robh iad fut airson falbh, is nam biodh duine air b貌rd nach robh falbh gun tigeadh iad dheth.
Ach co-dhi霉, thuirt mi ri M脿iri, 鈥淭ha mise a鈥 smaoineachadh gu bheil am b脿ta seo a鈥 gluasad鈥. Agus thuirt i, 鈥淥h chan eil, chan eil鈥, thuirt i, 鈥淭ha sinn math gu le貌r. Chan eil, bidh iad a鈥 ringeadh a鈥 bhell, cluinnidh sibh am bell.鈥
Agus, bha sin alright, agus dh鈥檉han sinn treis eile. Ach, a m鈥 eudail mh貌r, dh鈥檉hairich mi an rud a bha seo air chrith. Chaidh a chrith, na tremor m貌r! D猫 bha seo ach am b脿ta!
Thuirt mi, 鈥淭ha am b脿ta seo a鈥 falbh cinnteach鈥.
Dh鈥檉halbh sinn suas feuchainn am faiceamaid d猫 bha dol. Chan fhaiceamaid ach solais Loch Baghasdail. Agus sinne a-mach p矛os m貌r m貌r bhon a鈥 chidhe!
Agus, tha fhios 鈥檃m an sgiobair a bh鈥 air a鈥 bh脿ta, chan eil cuimhn鈥 鈥檃m d猫 an t-ainm a bh鈥 air an-dr脿sta co-dhi霉. Ach, bhiodh e dol suas dhan bh脿r, bhiodh e a鈥 dol suas c貌mhla ri Fionnlagh. Bhiodh iad a鈥 gabhail drama beag is cupa t矛 tha mi c矛nnteach is gnothaichean shuas a sin, agus, bha e cho e貌lach air. Agus, dh鈥檉halbh mise, mi fh矛n is M脿iri far an robh e, is thuirt mise ris, 鈥淭ha thu air falbh leinne, agus tha sinn supposed a bhith ag obair鈥.
Agus, 鈥淒猫 tha thu a鈥 minaigeadh?鈥
鈥淯ill, tha sinn air falbh. Chaidh sibh a-mach bhon chidhe. C脿鈥 bheil sinn a鈥 dol? Feumaidh tu tilleadh leinn.鈥
鈥淐han urrainn mi鈥 ars esan, 鈥渢illeadh leibh鈥, agus thuirt e ann am Beurla, 鈥淚t鈥檚 more than my job is worth.鈥
Agus ch霉m e air ann a shin, agus ch霉m e air.
Bha mi fh猫in is M脿iri, cha robh fhios againn d猫 dh猫anamaid. Cha robh an c貌rr air ach falbh a鈥 Chanaigh air a鈥 bh脿ta, agus r脿inig sinn Canaigh!

Oisean a鈥 Ghr脿mair 7

Puing 1:听听听 ann an + mo/do/a...听听'in my/in your/in his/her...'


na mo / nam听听听听 in my*听听听听听听听听听听听听听听听听听听听 nar听听听听 in our
na do / nad听听听 听听 in your*听听听听听听听听听听听听听听听听听听 苍耻谤听听听听in your (plural)
苍补听听听听听听听听听听听听听听听听听听 听 in his* /her听 听听听听听听听听听听 听苍补苍听听听 in their

* + s猫imheachadh (h)

Mar eisimpleir:

1. 'in my opinion, in your opinion, in his opinion, in her opinion', etc.:
nam bheachd 听听听听听听 nar beachd
听nad bheachd 听听听听听听听 nur beachd
听na bheachd听 听听听听听听听听 nam beachd
听na beachd

2.听 鈥榠n my face鈥 (= against me), 鈥榠n your face鈥 (= 鈥榓gainst you鈥), etc. :
nam aghaidh 听against me听听听听 听听nar n- aghaidh听听听听听 against us听听听听听
nad aghaidh 听 against you:听听听 听nur n- aghaidh听听听听听 against you (plural)
na aghaidh听 听听 against him听听听听听听nan aghaidh听 听听听听听听 against them
na h-aghaidh 听against her听听听听

Cluinnear nam, nad, na etc. cuideachd le an 脿ite (鈥榠n place of, instead of鈥) agus am measg (鈥榠n midst of, among鈥):

nam 脿ite 听instead of me (鈥榠n my place鈥) 听听 nar n-脿ite听听听听听 instead of us听听听听听
听nad 脿ite听 听instead of you听听听 听听听听听听听听听听听听听听听听听听听听 nur n-脿ite听听听听听 instead of you (plural)
na 脿ite听 听听 instead of him听听听听听听听听听听听听听听听听听听听听听听听听 nan 脿ite听听听听听听 听instead of them
听na h-脿ite 听instead of her听听听听

nar measg 听among us (鈥榠n our midst鈥)
nur measg 听among you (plural)
nam measg 听among them


Puing 2: 听Tha + nam听 / nad / na鈥 :听听

听鈥業 am a鈥︹, 鈥榊ou are a...鈥, 鈥楬e/She is a 鈥︹


Tha mi nam athair a-nise!听听听听听听听听听听听听听听听听听听听听听听听听听听听听听I鈥檓 a father now.听听听听听
A bheil thu na do bhall de ph脿rtaidh sam bith?Are you a member of any party?
Bha e na ghille aig an 脿m.听听听听听听听听听听听听听听听听听听听听听听听听听听听听He was a boy at the time.
A bheil i fhathast na tidsear?听听听听听听听听听听听听听听听听听听听听听听听听 Is she still a teacher?

Bha sinn nar srainnsearan an sin.听听听听听听听听听听听听听听听听We were strangers there.
Tha sibh nur cuideachadh m貌r dhuinn.听听听听听听听听听You鈥檙e a great help to us.
Bidh a鈥 chlann nan inbhich an uair sin.听听听听听听听听听听听The children will be adults by then.听听听听听听

Abairt na Seachdain

An rud nach d鈥 fhuair Niall, chan iarrar air e.

Broadcasts

  • Sun 30 Nov 2014 21:30
  • Wed 3 Dec 2014 12:03
  • Wed 3 Dec 2014 22:00
  • Sun 7 Dec 2014 10:30
  • Sun 22 Feb 2015 21:30
  • Wed 25 Feb 2015 12:03
  • Wed 25 Feb 2015 22:00
  • Sun 1 Mar 2015 10:30

Podcast