91�ȱ�

A dyna ni o faes Eisteddfod Ceredigion yn Nhregaron am heddiw.

Roedd hi'n ddiwrnod glawog ond wnaeth y glaw ddim amharu ar yr hwyl, y gweithgareddau a'r cystadlu.

Ac roedd yna deilyngdod eto heddiw - llongyfarchiadau mawr i Meinir Pierce Jones o Nefyn wrth iddi ennill Medal Goffa Daniel Owen gyda chlamp o nofel.

Mae dydd Mercher yn ddiwrnod llawn gwobrau - y diweddaraf yma ar ein llif byw fory.

Mae gweddill straeon y dydd ar wefan Cymru Fyw a lluniau'r dydd o'r Eisteddfod yma.

Hwyl am y tro - diolch am eich cwmni.

Caffi Maes B oedd llwyfan cyntaf Cabarela nôl yn Eisteddfod Sir Fynwy yn 2016. Heno, y Pafiliwn yw eu llwyfan.

Mae sioeau Cabarela sy'n gyfuniad o gerddoriaeth a chomedi gan y grŵp Sorela, Hywel Pitts, Ffion Emyr, Meilir Rhys, Iestyn Arwel a Miriam Isaac wedi mynd o nerth i nerth, ac mae'r tocynnau wastad fel aur!

Ffynhonnell y llun, Eisteddfod

Dyma Morgan, 6, yn gwisgo helmed yr heddlu, a'i frawd mawr Osian, sy'n 10, yn cadw llygad arno.

Ym mhabell Cyngor Sir Ceredigion mae saith llun o Gardis adnabyddus; Lyn Ebenezer, Dic Jones, Caryl Lewis, Lleucu Roberts, Menna Elfyn, Hywel Teifi Edwards a T. Llew Jones.

Ffynhonnell y llun, bbc

Yn y Pentref Gwyddoniaeth a Thechnoleg, mae Extinction Rebellion yn gofyn i bobl rannu eu barn am ddifrifoldeb yr argyfwng hinsawdd.

“Mae’r ymateb wedi bod yn drawiadol iawn,” meddai Philippa Gibson o Bontgarreg.

“Heddiw, does neb wedi nodi ei fod e ddim yn ddifrifol.”

Maen nhw wedi “synnu braidd gan yr ymateb cadarnhaol” ar y stondin ac allan ar y maes.

Mae cast y sioe Mae Pawb Isio Byw gan Tebot, cwmni theatr cymunedol yn Llŷn wedi bod yn ymarfer eu sioe newydd ar gyfer ei pherfformio yn yr Eisteddfod.

Byddan nhw'n perfformio'r sioe gomedi newydd ar Lwyfan y Maes o nos Iau ymlaen. Ymysg y cast mae Llyr Titus a Mared Llywelyn Williams, dau o Forfa Nefyn, Llŷn.

Gyda Meinir Pierce Jones o Nefyn yn ennill Gwobr Goffa Daniel Owen heddiw, Esyllt Maelor o Forfa Nefyn yn cael ei choroni ddoe, mae Pen Llŷn yn sicr yn gwneud ei farc ar Dregaron.

Ffynhonnell y llun, Tebot

Nofel gan yr awdur o Nefyn oedd yn fuddugol eleni - er nad oedd penderfyniad y beirniaid yn unfrydol.

Roedd Côr Hen Nodiant yn falch iawn o ennill cystadleuaeth y côr i bensiynwyr.

Catrin Williams gyda'r tlws yw'r arweinydd, a Marged Jones sy'n sefyll wrth ei hymyl oedd yn cyfeilio.

Mae Cymdeithas Mynyddoedd Cambria yn casglu llofnodion ar y maes i ddeiseb yn galw ar i'r mynyddoedd fod yn ardal o harddwch naturiol eithriadol.

Un fuodd yn casglu b'nawn Mawrth oedd Erin, 11, o Landdewi Brefi: “Fi yw siŵr o fod y person mwya’ ifanc sy’n casglu! Ni wedi cael ymateb da iawn.”

Mae Elenydd yn rhan o Fynyddoedd Cambria.

Roedd Aneirin Jones a Ryan Young yn diddanu yn y Tŷ Gwerin ar ddiwedd y dydd - a'r gynulleidfa wrth eu boddau.

Abaty Ystrad Fflur yw safle godidog drama awyr agored Yr Arglwydd Rhys gan gwmni theatr Mewn Cymeriad ar nos Fercher 3 Awst.

Ychydig filltiroedd o'r Maes ger Pontrhydfendigaid, mae'r cast wedi bod yn ymarfer sioe gyntaf y cwmni gyda mwy nag un cymeriad.

Mae’r sioe deuluol yn seiliedig ar Yr Arglwydd Rhys; honnir mai ef a gynhaliodd yr Eisteddfod gyntaf erioed yn ei gastell yn Aberteifi 1176.

Y cast yw Dyfed Cynan (Yr Arglwydd Rhys), Siôn Emyr (bardd), Cadi Beaufort (Gwenllian) a Ffion Glyn (Harri II).

Y cerddor Mei Gwynedd sydd wedi cyfansoddi’r caneuon i eiriau’r Prifardd Anerin Karadog.

Mae Nel, un o hoff gymeriadau plant Cymru yn mentro ar lwyfan Pafiliwn yr Eisteddfod Genedlaethol am y tro cyntaf brynhawn yma.

Bydd sioe Na, Nel! - Achub y Byd! ymlaen yn y Pafiliwn am 17.30 heddiw ac mae'n cael ei ddisgrifio fel "Proms cerddorol i’r teulu cyfan".

Mae'r sioe gan Meleri Wyn James wedi ei seilio ar gymeriad direidus y gyfres lyfrau Na Nel!

Ffynhonnell y llun, Y Lolfa

“Mae mor bwysig cael stondin fel ein un ni ar y maes, a ‘dan ni wedi bod yn weddol brysur,” medd Daniel Bowen o siop lyfrau LHDTC+ Paned o Gê.

"Er i’r criw gael ymateb “cymysg” gan rai, mae wedi bod “mor cŵl gweld cymaint o bobl ifanc mor hyderus yn dod mewn a phrynu,” meddai.

Ar ôl dros 30 mlynedd o aros, ac am ddwy noson yn unig, bydd Ifan Gruffydd a'r ddrama Nyth Cacwn yn ôl ar nos Fercher a Iau, 3 a 4 Awst, ym Mhafiliwn Bont, Pontrhydfendigaid.

Yn ôl Euros Lewis, cyfarwyddwr a chyd-awdur y sioe: "Dyw e ddim yn gyd-ddigwyddiad - mae'r ffaith fod y 'Steddfod wedi dod i Dregaron - oedd e yn gwneud beth mae'r ŵyl fod i wneud wrth deithio i le i le - oedd e yn sbarduno ac yn hala ni i gwestiynu beth os, ac os 'y ni mynd i ddod â Nyth Cacwn yn ôl - os na wnawn ni e nawr, ni byth yn mynd i 'neud e."

Mwy am y stori yma.

Ffynhonnell y llun, bbc

Mae nifer wedi bod yn llongyfarch yr awdures fuddugol ar y cyfryngau cymdeithasol - yn eu plith ffrindiau ers blynyddoedd maith.

Mewn cyfweliad ar S4C wedi'r seremoni, ac mewn ymateb i feirniadaeth Emyr Llywelyn am gynnwys y Saesneg yn y nofel dywedodd Meinir Pierce Jones dan chwerthin:

"Dwi'n parchu barn Emyr Llew yn llwyr ond dwi'n anghytuno efo fo,"

Dywedodd fod y nofel yn 103,000 o eiriau o hyd ond fod "llai na 1%" ohoni yn Saesneg.

Roedd Emyr Llywelyn yn credu bod yna ormod o Saesneg yn y gwaith buddugol - y ddau feirniad arall oedd am wobrwyo'r nofel.

Ffynhonnell y llun, Siop y Felin

Dal y trên o Gaerdydd i Aberystwyth cyn cyrraedd Tregaron a Maes B wnaeth Daniel a Molly.

Hefyd yn cyrraedd ar ddiwrnod cyntaf y gwersyll, mae'r criw isod. Maen nhw'n cyrraedd mewn pryd ar gyfer y parti agoriadol heno sy'n cael ei ddisgrifio fel "Takeover enfawr" gan Roughion, Martyn Kinnwe, Ryan M Hughes a Rollie.

Pwy sy'n edrych fwyaf parod am Maes B a phob tywydd? Awen a Celyn o Gaerdydd neu Cai a Twm o Ben Llŷn?

Am hanner dydd heddiw fe agorodd gwersyll Maes B. Ar ôl tair blynedd o aros ers y Maes B diwethaf yn Llanrwst yn 2019, tydi ychydig o giwio ddim i weld yn broblem i ieuenctid Cymru...