91Èȱ¬

Dydy gweithwyr gofal a chymdeithasol Cymru dal heb dderbyn taliad ychwanegol o £500 y cyhoeddwyd deufis yn ôl y bydden nhw'n eu derbyn i gydnabod eu cyfraniad.

Yn ôl y Gweinidog Iechyd, mae Llywodraeth Cymru'n "troi pob carreg" i berswadio llywodraeth y DU na ddylid trethu'r bonws.

Ychwanegodd Vaughan Gething na ddylai'r Trysorlys elwa o'r taliad, gan sicrhau fod y gweithwyr gofal yn derbyn "pob ceiniog".

Dywed Llywodraeth y DU fod gweinidogion Cymru â'r hawl a'r cyllid i gynyddu'r taliadau er mwyn wneud yn iawn am gyfraniadau treth.

Cyhoeddodd y Prif Weinidog, Mark Drakeford, ar 1 Mai y byddai dros 64,000 o weithwyr y sector gofal a chymdeithasol yn cael bonws o £500 ar gost o £32.2m.

Ar y pryd, dywedodd Mr Drakeford fod staff sy'n darparu gofal yn y cartref ac mewn cartrefi gofal "yn aml yn derbyn elfen uwch o risg" ac y byddai'r taliadau ychwanegol yn cydnabod hynny.

Ddechrau Mehefin, cafodd y taliad ei ymestyn i gynnwys staff cegin a chynorthwywyr personol mewn cartrefi gofal, gweithwyr asiantaeth, a gweithwyr cymorth gofal cartref.

Ond yn gynharach yr wythnos hon, fe gyhoeddodd WalesOnline fod dim taliadau wedi eu gwneud eto.

Mewn ymateb i gwestiwn ynghylch hynny ar raglen 91Èȱ¬ Politics Wales, dywedodd Mr Gething: "Mae'n rhwystredig eithriadol, nid dim ond i'r llywodraeth ond yn enwedig i'r gweithwyr cartrefi gofal eu hunain.

"Rydym yn dal yn ceisio cael Llywodraeth y DU mewn sefyllfa ble rydyn nhw ddim yn cymryd treth nag Yswiriant Cenedlaethol o'r taliadau yma.

"Rydym yn bwriadu troi pob carreg cyn rhoi'r ffidil yn y to.

"Mae'n bosib o hyd i Lywodraeth y DU wneud dewisiadau gwahanol gyda Chyllid a Thollau Ei Mawrhydi, ac rwy'n meddwl taw'r peth cywir i'w wneud yw sicrhau fod gweithwyr cartref gofal yn derbyn pob ceiniog ac nad yw'n swm annisgwyl i'r Trysorlys."

Yn ôl prif weithredwr Fforwm Gofal Cymru, Mary Wimbury, byddai'r taliad ychwanegol "ddim yn ddigon", hyn yn oed petai gweithwyr yn derbyn y swm yn llawn.

"Rydym yn gweld £500 fel cam cyntaf ateb hirdymor sy'n cydnabod yn briodol rôl allweddol gweithwyr gofal," meddai.

"Gallwn ni ddim parhau gydag awdurdodau lleol a byrddau iechyd yn gosod cyfraddau tâl sy'n cymryd yn ganiataol y bydden nhw ond yn talu'r isafswm cyflog cyfreithiol."

Mewn datganiad, dywedodd Llywodraeth y DU eu bod wedi rhoi £2.3bn i Lywodraeth Cymru at gefnogi pobl, busnesau a gwasanaethau cyhoeddus yn ystod y pandemig.

"Rydym yn gweithio gyda Llywodraeth Cymru i benderfynu union fanylion y bonws arfaethedig," meddai llefarydd.

"Mae taliadau sy'n gysylltiedig â chyflogaeth, fodd bynnag, yn destun treth incwm ac Yswiriant Cenedlaethol, oni bai bod eithriad penodol.

"Mae gan Lywodraeth Cymru'r pwerau a'r cyllid i grosio'r taliad, os taw'r bwriad yw i weithwyr gofal cymdeithasol dderbyn o leiaf £500."