 |
 Wil Sam
Cyhoeddi tair cyfrol
Adolygiad Glyn Evans o: M芒n Bethau Hwylus, Gwasg Gwynedd, 拢4.95; Newyddion Ffoltia Mawr, Carreg Gwalch, 拢6.50; a Rhigymau Wil Sam, Cyfres Barddoniaeth Boced-din. Carreg Gwalch. 拢5.
Y tri gan Wil Sam.
Ddiwedd 2005 a dechrau 2006 gwelwyd cyhoeddi tri llyfr gan un awduron ffraethaf Cymru - Wil Sam.
 Casgliad o atgofion am gymeriadau ei filltir sgw芒r yn Eifionydd yw cynnwys M芒n Bethau Hwylus lle mae'r awdur yn rhoi rhwydd hynt i'w feddwl grwydro a chaniat谩u i sawl sgwarnog godi sgwarnogod eraill gyda'r awdur yn gofod cyfaddef; "Dyna fi'n crwydro eto" gan ychwanegu, "Ond crwydro yw trefn ddifyr y moddion ar aelwyd Bryn Efail bob amsar" gan gyfeirio at yr ymddiddan ar un o'r aelwydydd y mae'n s么n amdanynt
Mewn ysgrif am feics mae'n lled geryddu ei hun eto: "Dyna fi'n crwydro yma ac acw, ond dacia, crwydro yma ac acw ydi diban beics."
Mae'r cyfan yn rhoi naws sgwrs wrth y t芒n neu dros beint i'r llyfr.
Y canlyniad yw clytwaith o anectodau lliwgar am bobl digon brith. Ie, pobl a'u hynodrwydd yw m芒n bethau y gyfrol hon.
"Y petha bychan bach," ys dywed Wil Sam ei hun, "sy'n galw yn eu tro wrth i ni hel meddylia 'mewn penstiff mediteshion', chadal yr hen gyfaill, John Elwyn Hughes o Borthmadog erstalwm."
Mae yma lobsgows blasus o gymeriadau hynod yn amrywio o grydd yn magu pryf copyn o'r enw Jiorj i ddynes a beintiodd ei ffon yn wyn ar 么l colli ei golwg ""rhag ofn i mi fynd ar draws rhywun".
Er yn byrlymu o ddoniolwch a hwnnw'n ddoniolwch yn ymwneud 芒 phobl hyfrydwch arbennig y gyfrol yw nad gwneud hwyl am ben pobl ydi steil Wil Sam ond chwerthin gyda nhw ac y mae tynerwch a dyneiddiwch bob amser yn yr hwyl.
Gweld tylwyth teg
Mae'n wybyddus hefyd bod Wil Sam yn un o'r rhai hynny sy'n credu mewn tylwyth teg - a hynny ar sail bod wedi gweld rhai - fel y dywed yma:
"Yno'r o'n i, yn naw neu ddeg oed yn smocio Wdbein ac yn cymryd pum munud, pan welis i Dylwyth Teg, os teg hefyd. Un eithaf hyll welis i'n d诺ad i'r golwg o'r brwgaij, un o dylwyth y rhai drwg decini. Mae 'na rai da a rhai drwg.
"Tylwyth teg da oedd rhai Ystumcegid. Gawson nhw fenthyg radall at neud torth geirch gan y teulu, a phawb yn deud 'welwch chi mo'ch radall.' Ond yn ei h么l y daeth hi, a thorth dlysa rioed i'w cha'lyn hi," meddai.
Cymeriad hynod
Gyda'r hynotaf o gymeriadau'r gyfrol ydi John Preis.
"Os od ydi hynod, a hynod ydi od, yna ma hwn yn haeddu lle yn yr oriel," meddai Wil Sam.
"Dyn bychan, sionc, yn mynd yn f芒n ac yn fuan a'i ben o'i flaen, a'i lygad o'n deud ei fod o'n cael ei gorddi. Top-c么t soldiar amdano fo a chap ysgol am 'i ben. Hen ffaga am 'i draed o yn y tywydd mawr a sgidia cryfion am 'i draed o yn ystod gwres mawr yr ha.
"Chlywais i rioed ei fod o'n or-hoff o molchi, ond eto bydda'i wynab o'n sgleinio fel petai o newydd ei sgwrio efo sebon coch."
Newyddion lleol
Cymeriadau, hefyd, ydi hanfod yr ail gyfrol a gyhoeddwyd gan Wil Sam dros ddiwedd blwyddyn, Newyddion Ffoltia Mawr ond cymeriadau dychmygol y tro.
 Ond y rheini'n gymeriadau dychmygol go iawn!
Dynwarediad o straeon colofnau papurau lleol ydi Newyddion Ffoltia Mawr ac wedi eu cyhoeddi yn wreiddiol yn Y Cymro ddechrau'r Saithdegau.
Yr oedd hwnnw yn gyfnod pan oedd 'gohebydd lleol' papurau fel yr Herald Cymraeg a Herald M么n yn berson o bwys yn ei gymuned.
Hwy fyddai'n anfon at y papurau hyn wybodaeth am briodasau, genedigaethau, marwolaethau ac amryfal gampau a gwrhydri trigolion y fro.
Mewn pentref gyda gohebydd lleol da ni fyddai hyd yn oed bry glaw yn cyrraedd heb gael ei grybwyll yn y golofn leol.
Un o'r gohebwyr trylwyr hyn oedd Confal Tomos, Drepars and Grosars, a'i glust bob amser yn agored i lwyddiannau bach a mawr mewn arholiadau a holl f芒n weithgareddau Merched y Wawr a'r WI - heb s么n am wrhydri aelodau o'i deulu ei hun yn Ffoltia Mawr - y pentref dychmygol a gr毛wyd mor wyrthiol o real gan Wil Sam.
"Mor ddoniol a gwreiddiol ag Ifas y Tryc," yw'r fr么l ar glawr y gyfrol ac yn ei ffordd mae'n fwy os rhywbeth o gamp ond y mae'r elfen o chwarae ar eiriau sydd mor hanfodol i'r gyfrol yn mynd i roi'r un mwynhad fan hyn ag a wnai o enau dyn y tryc ei hun.
Rwy'n cofio'n iawn y wefr o baratoi y cyfraniadau hyn ar gyfer yr argraffwyr pan yn gweithio ar Y Cymro yr adeg honno.
Cyfrol i fynd a dod iddi yw hon ac un a fydd yn goddef ei darllen drosodd a throsodd - er y mae rhywun yn sylwi mwy ar elfen o ailadrodd o gael y casgliad cyfan rhwng dau glawr o gymharu ag ymddangos fesul wythnos fel y gwnaeth y cyfraniadau yn Y Cymro.
Rhigymau
Disgrifwyd Rhigymau Wil Sam fel, "Cymysgedd cyfareddol o waith awdur arbennig iawn" gan Tegwyn Jones wrth adolygu'r gyfrol ar wefan ac nid oes amheuaeth fod y gyfrol fach hon yn ychwanegiad gwerth chweil i gyfres Barddoniaeth Boced Din Gwasg Carreg Gwalch.
 Heb amheuaeth bydd ei hawduraeth yn synnu y rhai hynny sydd wedi meddwl am Wil Sam fel dramodydd a stor茂wr yn unig ond fel y gwelir yma mae'n rhigymwr deheuig a ffraeth hefyd.
Ac, wrth gwrs, mae'r dafodiaith hyfryd a'r hiwmor heintus yn trosglwyddo'n llwyddiannus i fydr ac odl.
Crwydra weithiau y tu draw i ffiniau Eifionydd i chwilio am destun megis y beddargraff hwn i Mary Whitehouse yr ymgyrchydd yn erbyn aflendid ar y teledu:
Meri wen wiwlan sydd dan y llechan,
Treuliodd hon oes heb na rhegi na rhechan.
Ond, fel ag yn y dram芒u a'r straeon mae tinc o ddifrifoldeb hefyd yn rhan o'r goglais.
Cyfrol fach hyfryd a bargen am 拢5.
Gweler Gwales
Gweler Gwales
Gweler Gwales
Cysylltiadau Perthnasol
 |
Ychwanegwch eich sylwadau i'r dudalen fan hyn:
|
|
|
|
|
|  | |  | |  | |  | | |  S么n amdanynt
Rhestr o'r holl lyfrau sydd wedi cael sylw ar 91热爆 Cymru'r Byd.
|
|
|
|  | |  | | |  Gair am air:
Detholiad o ddyfyniadau - ydych chi'n gwybod pwy yw'r awdur?
|
|
|
|
|
Llyfrau - gwefan newydd
Teulu L貌rd Bach
Petrograd
L么n Goed
Silff y llyfrau diweddar
Hanner Amser
Deryn Gl芒n i Ganu 
Awduron Cymru
Roger Boore
Nadolig a Rhagfyr 2008
Dolennau defnyddiol