Ei weled ef fel ag y mae
Mae'n eironig bod safle'r Academi Filwrol arfaethedig yn Sain Tathan yn amgylchynu Bethesda'r Fro, hen gapel yr emynydd Thomas William. Ef oedd awdur "" emyn sy'n cael ei gysylltu â heddychiaeth Gymreig er nad dyna yw ei thema mewn gwirionedd.
Traddodiad heddychol Plaid Cymru oedd yn gwneud i mi ddisgwyl y byddai 'na ffrae fawr ynghylch y cynllun academi yn ei chynhadledd. Ni ddigwyddodd hynny, mewn gwirionedd. Hwyrach mai'r rheswm oedd bod mwy a mwy o bobol yn amau neu'n synhwyro na fydd y cynllun yn cael ei wireddu.
Gallai hynny hefyd esbonio ymateb Democratiaid Rhyddfrydol y Cynulliad ar ôl i ganghellor y blaid alw am sgrapio'r cynllun. "Cyfraniad i drafodaeth" yn hytrach na chyhoediad polisi oedd galwad Mr Cable medd llefarydd. Mae hi bron fel pe bai'r aelodau yn y Bae yn credu bod Mr Cable ond wedi achub y blaen ar gyhoeddiad swyddogol gan y Llywodraeth yn San Steffan.
Dyw pethau ddim mor syml â hynny yn fy marn i. Mae awgrymu y byddai atal y cynllun yn "arbed £13 biliwn" yn osodiad rhyfedd ar y naw. £13 biliwn yw holl gost y cynllun. Ydy'r beirniaid yn awgrymu na fyddai angen hyfforddi'r lluoedd arfog pe na bai'r academi yn mynd yn ei blaen? Efallai y byddai 'na arbedion trwy hyfforddi mewn rhyw ddull arall. Efallai ddim. Yn sicr byddai'r arbedion yn ddim byd tebyg i £13 biliwn.
Er nad yw'r cytundebau ynglŷn â'r Academi wedi eu harwyddo eto fe fyddai rhoi'r gorau i'r cynlluniau yn golygu bod y sachau o aur sydd eisoes wedi eu gwario ar y cynlluniau wedi eu gwastraffu. Yn ogystal fe fyddai'r "super-hanger" a godwyd ar gost o £112 miliwn yn ddiangen a dibwrpas am yryn ei hanes byr. I gamddyfynnu Oscar Wilde; " to lose one Saint Athan project , Dr Cable, may be regarded as a misfortune; to lose both looks like carelessness."
Mae 'na un factor fach arall sy'n werth nodi. Chwi gofiwch, mae'n siŵr bod lein rheilffordd y canolbarth yn agored hyd heddiw oherwydd ei bod yng ngeiriau George Thomas yn "rhedeg trwy chwe sedd ymylol". Mae safle'r Academi ar y ffin rhwng Bro Morgannwg a Phen-y-bont. Ydy'r llywodraeth yn debyg o bechu etholwyr y ddwy sedd yna ar drothwy etholiad cyffredinol? Go brin.
Mae beth fydd yn digwydd ar ôl yr etholiad yn gwestiwn arall. Roedd llythyr cytundeb rhwng y Weinyddiaeth Amddiffyn a chonsortiwm Metrix yn barod i'w arwyddo ar Orffennaf 17eg. Jyst cyn hynny fe ofynnodd Cheryl Gillan i is-ysgrifennydd Cymru a fyddai'r llythyr yn cael ei arwyddo ar y diwrnod hwnnw. Dyma ateb Wayne David yn ei .
"The hon. Lady is correct to stress the importance of that investment to Wales. It will be the largest single investment ever in the Welsh economy. The defence technical college will be of tremendous benefit, not only to the Welsh economy but obviously to the United Kingdom armed forces. My right hon. Friend the Secretary of State fully recognises the importance of that; he has had discussions with the Secretary of State for Defence and they are going forward together. The hon. Lady can rest assured that we recognise the importance of the project for Wales."
Ew, mae 'na Syr Wmffras da yn San Steffan! Dyw'r llythyr dal ddim wedi ei arwyddo.
wnaeth dorri'r stori yma. Mae e wedi yn blogio fel cythraul arni drwy'r dydd. Fe fydd e'n boblogaidd yn Bournemouth!
Golygydd Materion Cymreig y 91Èȱ¬ yn blogio'n rheolaidd ar faterion gwleidyddol Cymru.
