91Èȱ¬

Mae angen gwella'r ffordd mae Heddlu Dyfed-Powys yn ymdrin gyda dioddefwyr trais yn y cartref, yn ôl adroddiad newydd gan yr Arolygiaeth Cwnstabliaeth.

Fe wnaeth y tîm ymchwilio graffu ar 230 o achosion, ac roedd nifer wedi cael eu gosod yn y categori risg anghywir.

Mae'r adroddiad yn cyfeirio at achosion o "ymosodiadau difrifol, bygythiadau i ladd, tagu, treisio a digwyddiad pan gafodd menyw ei bygwth gyda lamp losgi (blowtorch)" yn cael eu hasesu fel "risg arferol".

Mae Heddlu Dyfed-Powys wedi derbyn canfyddiadau ac argymhellion yr adroddiad, gan ddweud eu bod "eisoes wedi dechrau ar raglen o waith er mwyn gwneud gwelliannau".

Yn ôl yr arolygydd, Wendy Williams, mae'r methiant i "adnabod risg, a darparu mesurau diogelu yn golygu fod pobl fregus mewn perygl o gael eu niweidio".

Dywedodd bod nifer o droseddau difrifol wedi cael eu cam-asesu a'u gosod yn y categori anghywir, ac y byddai'n cadw golwg fanwl ar waith y llu yn y maes hwn.

Yn yr adroddiad, mae'r llu yn gwneud ymrwymiad y bydd pob digwyddiad yn ymwneud â thrais yn y cartref yn cael ei ail-asesu gan staff arbenigol.

Fe ganfu'r ymchwilwyr nad oedd swyddogion trais yn y cartref wastad yn cael yr hyfforddiant priodol.

Mae'r adroddiad hefyd yn feirniadol o'r ffordd mae'r llu yn cefnogi'r gweithlu, ac yn nodi nad yw "bob tro yn ymdrin â lles staff a swyddogion" ac "nad ydyn nhw wastad yn derbyn y gefnogaeth briodol".

Dywedodd rhai swyddogion mewn adrannau arbenigol eu bod dan straen.

Cafodd y llu ei asesu mewn naw maes, gydag wyth yn derbyn gradd benodol, gyda'r graddau yn cael eu disgrifio fel; ardderchog, da, derbyniol, angen gwelliant neu annerbyniol.

Roedd chwech o feysydd llu Heddlu Dyfed-Powys yn dderbyniol ac roedd angen gwelliant mewn dau faes.

Ardderchog - Dim

Da - Dim

Derbyniol - Ymchwilio i droseddau, Atal torcyfraith, Pwerau cyhoeddus ac ymdrin â'r cyhoedd, Ymateb i'r cyhoedd, Rheoli Troseddwyr, Rheolaeth ac arweiniad y llu

Angen gwella - Gwarchod pobl fregus, Datblygu gweithle positif

Annerbyniol - Dim

Mae'r adroddiad yn dweud bod angen i Heddlu Dyfed-Powys ateb mwy o alwadau 101 yn fwy prydlon.

Yng Nghymru a Lloegr, mae yna ddisgwyliad nad yw'r cyhoedd yn rhoi'r gorau i fwy na 10% o alwadau ffôn.

Ond rhwng Mai 2022 ac Ebrill 2023, roedd y cyhoedd yn ardal llu Heddlu Dyfed-Powys wedi rhoi'r gorau i 25.9% o alwadau 101.

Mae disgwyl hefyd i 90% o alwadau brys 999 gael eu hateb o fewn 10 eiliad.

Yn ardal Dyfed-Powys, 82.6% o alwadau brys gafodd eu hateb o fewn 10 eiliad yn y flwyddyn hyd at ddiwedd mis Mawrth 2023.

Yn ôl yr arolygwyr, mae methiant i ateb y ffôn yn brydlon yn golygu y gellid "colli hyder y cyhoedd a chyfleoedd i ymchwilio".

Er bod safonau o ran ymchwilio i droseddau yn dderbyniol ar y cyfan, roedd yna oedi wrth astudio tystiolaeth fforensig ddigidol.

Ym mis Gorffennaf 2020, roedd 125 o ddyfeisiadau yn aros i gael eu harchwilio, ond roedd y nifer wedi cynyddu i 350 yn ystod cyfnod yr arolygiad.

Dywedodd Dirprwy Brif Gwnstabl Heddlu Dyfed-Powys, Steve Cockwell eu bod yn derbyn canfyddiadau ac argymhellion yr adroddiad, a'u bod "wedi ymrwymo fel llu i ddarparu'r gwasanaeth gorau posib i'n cymunedau".

"Ry'n ni'n falch bod yr adroddiad yn cydnabod y safonau ry'n ni wedi'u cyflawni o ran ymchwilio'n effeithiol i droseddau, a sut mae ein gwaith, ar y cyfan, yn cadw pobl yn ddiogel, yn lleihau troseddu a rhoi gwasanaeth effeithlon i ddioddefwyr.

"Mae'r adroddiad a gyhoeddwyd heddiw yn seiliedig ar adolygiad a gynhaliwyd rhwng Ionawr a Mehefin 2023, ac rydyn ni eisoes wedi dechrau ar raglen o waith er mwyn gwneud gwelliannau yn yr ardaloedd a nodwyd."