91Èȱ¬

Mae Cymru bellach wedi symud i lawer o gyfyngiadau Lefel Rhybudd Dau ar gyfer Covid-19 yng Nghymru.

Dywedodd y Prif Weinidog, Mark Drakeford, bod angen cyfyngiadau pellach er mwyn atal lledaeniad y feirws - yn benodol amrywiolyn Omicron.

Ers 06:00 y bore ar Ŵyl San Steffan mae'r 'rheol chwe pherson' wedi dychwelyd i lefydd fel tafarndai, bwytai, sinemâu a theatrau.

Mae rheolau ymbellhau wedi tynhau mewn mannau cyhoeddus a dim ond hyd at 30 o bobl sydd yn cael cwrdd mewn digwyddiadau dan do.

Mae clybiau nos bellach ar gau, ddiwrnod ynghynt na'r cynllun gwreiddiol.

Dyma'r rheolau sydd wedi newid yng Nghymru ddydd Sul:

Gallai unrhyw un sy'n mynd i'r gwaith pan nad oes angen wynebu dirwy o £60.

Nid oes rheolau cyfreithiol i gyfyngu ar gymysgu yn nhai a gerddi pobl, ond awgrymodd Mr Drakeford y dylid cadw at dair aelwyd ar y tro.

Ond, dywedodd y Prif Weinidog y bydd trosedd benodol yn cael ei chyflwyno ar gyfer casgliad mawr o bobl.

Fe fydd hi'n anghyfreithlon i fwy na 30 o bobl gwrdd dan do, a 50 o bobl yn yr awyr agored.

Dywedodd Mr Drakeford y dylai pobl ddilyn pum rheol os yn cyfarfod â phobl eraill yn eu tai:

Ychwanegodd y bydd y rheolau mewn grym am yr amser byrraf posib, ac y byddan nhw'n cael eu hadolygu'n gyson.

Dywedodd Mark Drakeford y bydd angen i fannau sy'n cynnal priodasau ac angladdau addasu eu cyfyngiadau yn dibynnu ar faint y lleoliad.

Mae'r llywodraeth yn annog gwesteion i wneud prawf Covid llif unffordd cyn mynd i unrhyw ddigwyddiad o'r fath.

Bydd gemau chwaraeon proffesiynol yn cael eu chwarae heb dorf o ddydd Sul ymlaen.

Mae eithriad i gemau chwaraeon cymunedol a digwyddiadau chwaraeon i blant - gall hyd at 50 o bobl fynd i'w gwylio.

Ddydd Nadolig daeth i'r amlwg na fyddai'r gêm rhwng Rygbi Caerdydd a'r Scarlets yn y Bencampwriaeth Rygbi Unedig yn mynd yn ei blaen ddydd Sul oherwydd achosion Covid ymysg carfan y rhanbarth o'r brifddinas.

Roedd gêm y Gweilch a'r Dreigiau ar 26 Rhagfyr eisoes wedi cael ei gohirio oherwydd achosion Covid-19 yng ngharfan y Gweilch.

Yn y byd pêl-droed, bu'n rhaid gohirio gemau Caerdydd, Abertawe, Wrecsam a Chasnewydd, a oedd hefyd i fod ar Ŵyl San Steffan, oherwydd achosion Covid.

O 20 Rhagfyr, fy ddywedodd Mark Drakeford bod gweithio o adref, os yn bosib, yn rheol gyfreithiol.

Mae'r rheol yn nodi y dylai pawb weithio o adref "lle mae'n rhesymol ac ymarferol i wneud hynny". Mae hynny'n cynnwys gwaith gwirfoddol ac elusennol hefyd.

Fe allai gweithwyr sy'n torri'r rheol heb reswm dilys gael dirwy o £60.

Gallai busnesau gael dirwy o £1,000 hyd at £10,000 am beidio â chadw at y rheolau.

Does dim cyngor swyddogol wedi ei rannu ynglÅ·n ag ymweliadau cartrefi gofal.

Felly ar hyn o bryd, penderfyniad y cartref yw gosod rheolau ar ymweliadau.

Beth yw'r rheolau ar hunan ynysu?

Bellach ni fydd rhaid i blant ac oedolion sydd wedi eu brechu'n llawn hunan ynysu os ydyn nhw wedi bod mewn cyswllt gyda rhywun â Covid-19.

Yn hytrach, fe fydd yn rhaid iddyn nhw gymryd prawf llif unffordd (LFT) bob dydd, ac fe fyddan nhw'n cael mynd i'r gwaith.

Ond fe fydd y rheiny sydd heb eu brechu'n llawn yn parhau i orfod hunan ynysu os ydyn nhw wedi bod yn gyswllt agos.