91Èȱ¬

Mae cyfres o newidiadau sylweddol i gyfyngiadau coronafeirws Cymru wedi dod i rym ddydd Sadwrn, gyda phobl bellach yn cael teithio unrhyw le o fewn ffiniau'r wlad.

Ers i Gymru fynd i gyfnod clo ychydig ddyddiau cyn y Nadolig roedd y cyhoedd wedi cael eu cynghori i 'aros gartref', cyn i'r rheol honno newid i 'aros yn lleol' bythefnos yn ôl.

Er bod y rheol honno wedi dod i ben ddydd Sadwrn, bydd gwaharddiad am bythefnos ar deithiau i Gymru o wledydd eraill y DU nad sy'n hanfodol.

Mae'r Prif Weinidog, Mark Drakeford wedi gofyn i bobl "feddwl am ble maen nhw'n mynd" ac osgoi llefydd prysur os ydyn nhw'n teithio y penwythnos hwn.

Mae busnesau lletygarwch hunangynhwysol, sy'n cynnwys rhai gwestai a bythynnod, hefyd wedi cael ailagor ddydd Sadwrn.

Mae'r newidiadau yn golygu mai Cymru ydy'r wlad gyntaf y DU i ganiatáu teithio heb rwystrau unwaith yn rhagor i unrhyw le o fewn ei ffiniau.

Dywedodd Mr Drakeford bod modd llacio mwy o'r cyfyngiadau am fod "sefyllfa iechyd y cyhoedd yn parhau'n sefydlog".

Mae'r rheolau ynghylch nifer y bobl sy'n cael cyfarfod yn yr awyr agored, gan gynnwys mewn gerddi preifat, wedi cael eu llacio hefyd.

O ddydd Sadwrn mae hyd at chwech o bobl, yn hytrach na phedwar, o ddwy aelwyd wahanol yn cael cwrdd. Does dim rhaid cyfrif plant dan 11 oed o fewn y cyfanswm hwnnw.

Mae gweithgareddau awyr agored a chwaraeon sydd wedi eu trefnu ar gyfer plant a phobl ifanc dan 18 oed wedi cael caniatâd i ailddechrau hefyd.

Yn ogystal, mae llyfrgelloedd ac archifdai yn cael ailagor a bydd rhai ardaloedd awyr agored yn agor gyda chyfyngiadau, a rhai safleoedd a gerddi hanesyddol.

Fore Sadwrn roedd nifer o bobl i'w gweld yn cerdded o amgylch Bae Caerdydd. Yn eu plith Elmer ac Anne Harries o Rhydaman, sydd wedi dod i aros gyda'u merch sy'n byw ar ei phen ei hun.

Mae nhw mewn swigen gyda'i gilydd.

"Mae'n wirioneddol hyfryd dod lawr yma," meddai Mr Hughes, 85, "chi'n mynd i teimlo'n isel ar ôl cyfnod clo a gorfod aros adref. Mae hi wedi bod yn newid byd i ni allu dod fan hyn."

"Pan 'y chi'n dod i oed hÅ·n, a'r cyfnod yma yn eich bywyd, mae hi wedi bod yn eithriadol o anffodus bod yr haint yma wedi taro'r henoed, fel fi, lle allen ni fod yn mwynhau ein hunain.

"Dwi wedi cael fy mrechiad cyntaf, ac mae hynny'n rhoi rhywfaint o gysur i chi, ond mae'n rhaid bod yn ofalus o hyd."

Hefyd yn y bae fore Sadwrn oedd Owen a Donna Pettit o Ddinas Powys ym Mro Morgannwg.

"Mae'n neis i gael y rhyddid ar ôl cael ein gorfodi i aros adref," meddai Owen Pettit.

"I fi, fel gyrrwr lori, dwi wedi bod yn weithiwr allweddol, felly dyw'r cyfnod clo ddim wedi effeithio gymaint arna i a gweddill y teulu."

Roedd ei wraig, Donna, yn falch o weld y cyfyngiadau'n cael eu codi, ac yn dweud ei fod wedi teimlo'r straen yn gofalu am y plant ac yn ei gwaith yn glanhau.

"Roedden ni'n meddwl mynd i'r gorllewin rhwle dros y Pasg, ond mae popeth yn llawn yno.

"Dydyn ni ddim wedi penderfynu'n bendant beth fyddwn ni'n ei wneud," meddai, "ond fe fyddai'n neis gallu treulio amser i ffwrdd yn rhwle gyda'r plant."

Dywedodd Barry Davies, cadeirydd Tim Achub Mynydd Llanberis, ei fod yn disgwyl y bydd hi'n prysuro yn Eryri o heddiw ymlaen.

"'Da' ni di bod mewn cyfnod distaw am ychydig o fisoedd - dim ond un neu ddau o alwadau. Ond wrth gwrs mi fydd Lloegr yn agor cyn dim a 'dan ni'n gweld fama'n mynd yn ofnadwy o brysur dros y misoedd nesaf."

Galwodd ar ymwelwyr i barchu heriau'r mynyddoedd yn ogystal a'r pandemig.

"Cofiwch bod Covid dal efo ni, ac mae pellter cymdeithasol a pharchu pobl eraill sydd ar y mynydd hefyd yn hynod o bwysig. Dylwch sicrhau bod dillad a bwyd digonol ar gyfer eich taith ac edrychwch ar be' mae'r tywydd yn mynd i'w wneud."

Wrth i'r cyfyngiadau ar deithio o fewn ffiniau Cymru gael eu llacio, mae'r cyhoedd wedi cael eu rhybuddio i gymryd gofal ac ymddwyn yn gyfrifol.

Gyda'r addewid o dywydd braf dros gyfnod y Pasg mae disgwyl i lawer o bobl ymweld â llefydd yn bellach nac arfer o'u cartrefi, gan gynnwys coedwigoedd, traethau a mynyddoedd.

Mae Cyfoeth Naturiol Cymru wedi annog pobl i ystyried sut i leihau'r pwysau ar fannau agored er mwyn sicrhau diogelwch ymwelwyr a'r rhai sy'n byw ac yn gweithio yn y cymunedau cyfagos.

Mae prif weithredwr Awdurdod Parc Cenedlaethol Arfordir Sir Benfro wedi gofyn i bobl ystyried diogelwch cymunedau sydd yn pryderu am "fewnlifiad" o ymwelwyr.

Dywedodd Tegryn Jones y dylai pobl gael "cynllun wrth gefn" rhag ofn bod y llefydd maen nhw'n bwriadu ymweld â nhw'n rhy brysur.

Dywedodd arweinydd Plaid Cymru, Adam Price, ei bod hi'n anodd taro'r cydbwysedd iawn wrth lacio'r rheolau, ond ei fod yn teimlo nad ydy Llywodraeth Cymru wedi rhoi "digon o rybudd o flaen llaw i fusnesau".

Ychwanegodd arweinydd y Democratiaid Rhyddfrydol Cymreig, Jane Dodds ei bod hi'n "croesawu" cyhoeddiad y llywodraeth am lacio mwy ar y cyfyngiadau.

Er i arweinydd y Ceidwadwyr Cymreig, Andrew RT Davies ddweud bod y datblygiad yn "gam positif i'r cyfeiriad cywir", ychwanegodd bod angen cynllun cliriach ar gyfer llacio'r cyfyngiadau.