91Èȱ¬

Mae'r Gweinidog Iechyd, Vaughan Gething wedi dweud "nad oes angen" cau tafarndai a bwytai er mwyn galluogi ysgolion i ailagor yng Nghymru.

Dywedodd nad oedd am ddiystyru unrhyw beth, ond nad oedd rheswm ar hyn o bryd i gau busnesau oherwydd cynnydd yn nifer yr achosion Covid-19 yng Nghaerdydd.

Mae Llywodraeth Cymru hefyd wedi cyhoeddi y bydd gweithwyr gofal sy'n gorfod hunan ynysu oherwydd Covid-19 yn cael arian ychwanegol ar ben eu cyflog salwch er mwyn sicrhau nad ydyn nhw ar eu colled.

Yn y cyfamser mae disgwyl cyhoeddiad erbyn dydd Mercher ynghylch a fydd yn rhaid i ddisgyblion uwchradd wisgo masgiau pan fydd ysgolion yn ailagor ym mis Medi.

Wrth siarad yn y gynhadledd i'r wasg ddydd Mawrth, pwysleisiodd Mr Gething yr angen i barhau i ddilyn y rheolau sy'n dweud y dylai pobl ond fynd allan i yfed a bwyta gydag eraill o fewn eu cartrefi estynedig.

Daw hynny yn dilyn twf yn nifer yr achosion coronafeirws yn y brifddinas, gyda'r gweinidog iechyd yn dweud bod hynny o ganlyniad i'r haint yn ymledu "dan do".

Yn gynharach ar 91Èȱ¬ Radio Wales roedd wedi rhybuddio pobl i beidio "anwybyddu'r rheolau" ynghylch cwrdd mewn tafarndai, gan gynnwys osgoi cynnal partïon plu a stag fel yr arfer.

"Dwi ddim eisiau i bobl fynd yn ôl i'r crôls tafarndai eto, gan anwybyddu'r cyngor ar faint o bobl ddylech chi fod yn yfed gyda," meddai.

Dywedodd Mr Gething hefyd y byddai'n ceisio sicrhau'r ychwanegiad i gyflogau gweithwyr gofal sy'n hunan ynysu "mor fuan â phosib".

Mae disgwyl i'r manylion hynny gael ei gadarnhau gydag undebau, cyflogwyr a chynghorau lleol ond y bwriad, meddai, yw gwneud hynny o fewn "wythnosau yn hytrach na misoedd".

"Rydyn ni'n dod lan at yr hydref pan fydd mwy ohonom yn cael symptomau tebyg i coronafeirws," meddai.

"Bydd 'na bobl sydd i ffwrdd o'r gweithle, yn hunan ynysu a gwneud y peth iawn ac rydyn ni'n gwybod fod hyn yn risg."

Mae disgwyl penderfyniad erbyn dydd Mercher ar wisgo mygydau mewn ysgolion yng Nghymru, gyda Mr Gething yn dweud ei fod yn awyddus i roi gwybod i bobl "mor fuan ag sy'n bosib".

Bydd yn rhaid i ddisgyblion uwchradd yn Yr Alban wisgo masgiau yn y coridor, ardaloedd cymunedol ac ar fysus ysgol o ddydd Llun ymlaen.

Ychwanegodd Mr Gething nad oedd angen darparu profion coronafeirws yn benodol i ysgolion, gan fod y system sydd ar gael i'r cyhoedd archebu yn gweithio'n dda.

Doedd dim prinder chwaith yng Nghymru o'r citiau profi yn y cartref, meddai, er gwaethaf adroddiadau eu bod wedi rhedeg yn brin ohonynt yn Lloegr a'r Alban ddydd Llun.