91Èȱ¬

Mae Trafnidiaeth Cymru wedi dweud eu bod yn "gwneud eu gorau glas" i wella'r ddarpariaeth o wasanaethau Cymraeg.

Ddydd Sadwrn, bu ymgyrchwyr iaith yn cynnal cyfres o bicedi ledled y wlad yn erbyn y gwasanaeth trên newydd, gan fod "cyn lleied o wasanaethau ar gael yn Gymraeg".

Mae Cymdeithas yr Iaith yn dweud eu bod wedi derbyn degau o gwynion yn erbyn y corff, gan gynnwys rhai am wefan docynnau uniaith Saesneg, cyhoeddiadau sain uniaith Saesneg ar y trenau, ap tocynnau newydd uniaith Saesneg a pheiriannau hunan-wasanaeth sydd ddim yn gweithio'n llawn yn Gymraeg.

Yn ôl Comisiynydd y Gymraeg, Meri Huws, fe ddylai cwmni Keolis Amey, sy'n rhedeg y fasnachfraint newydd, fod wedi bod yn cydymffurfio â'r safonau o'r diwrnod cyntaf iddyn nhw redeg y gwasanaeth 'nôl ym mis Hydref y llynedd.

Cafodd picedi eu cynnal yng ngorsafoedd Caerdydd Canolog, Abertawe, Caerfyrddin, Aberystwyth, Machynlleth a Bangor.

Dywedodd David Williams, is-gadeirydd ymgyrchoedd Cymdeithas yr Iaith: "Mae diffygion y cwmni trên newydd mor wael o ran y ddarpariaeth Gymraeg, mae bron yn ddi-gynsail fel gwasanaeth cyhoeddus.

"Rydyn ni'n ymwybodol o gwynion am nifer fawr o wasanaethau o bob math nad ydyn nhw ar gael yn Gymraeg, neu sy'n trin y Gymraeg yn llai ffafriol na'r Saesneg.

"Oherwydd difrifoldeb y sefyllfa, rydyn ni wedi gofyn i Gomisiynydd y Gymraeg ddefnyddio'r pwerau eang sydd ganddi hi i gynnal ymchwiliad cyffredinol.

"Mae'n siom aruthrol bod Llywodraeth Cymru, Trafnidiaeth Cymru a'r cwmni dan gytundeb iddynt wedi methu â sicrhau bod y gwasanaethau yma yn cael eu darparu yn Gymraeg er gwaetha'r holl amser paratoi oedd ganddyn nhw cyn i'r cytundeb newydd ddechrau."

Mewn ymateb, dywedodd Colin Lea, cyfarwyddwr masnachol a phrofiad cwsmer Trafnidiaeth Cymru eu bod nhw wedi "ymrwymo'n llwyr i'r iaith Gymraeg ac i ddarparu gwasanaethau dwyieithog".

"Rydyn ni wedi ariannu a chytuno ar gynllun ar gyfer y 12 mis nesaf er mwyn gwella'r ddarpariaeth Gymraeg er budd ein cwsmeriaid," meddai.

"Rydyn ni'n cytuno'n llwyr y dylai ein cwsmeriaid allu archebu eu tocynnau yn Gymraeg, felly rydyn ni'n gweithio gyda phartneriaid yn y diwydiant i ganfod ateb lle nad yw'r dechnoleg a'r systemau yn cyfateb ar hyn o bryd.

"Ar hyn o bryd, mae ein gwefan a'n ap, gan gynnwys y cyfleuster archebu tocynnau ar-lein sy'n cael ei ddarparu gan Trainline, yn defnyddio data hollbwysig sy'n cael ei ddarparu gan amrywiaeth o systemau yn y diwydiant rheilffyrdd ledled Prydain Fawr.

"Ar y cam hwn, mae'r data'n cael ei ddehongli yn Saesneg yn unig. Er enghraifft, mae hyn yn cynnwys elfennau allweddol fel y National Reservation System, sydd ar gael yn Saesneg yn unig.

"Rydyn ni'n edrych ar atebion fel defnyddio systemau cyfieithu awtomatig ôl-brosesu. Gofynnwn yn garedig i chi fod yn amyneddgar wrth i ni wneud ein gorau glas i roi swyddogaethau Cymraeg cywir ar waith cyn gynted â phosib."