91Èȱ¬

Mae Llywodraeth Cymru'n disgwyl y bydd Llywodraeth y DU yn cyfeirio cyfraith gafodd ei basio yn y Cynulliad at y Goruchaf Lys.

Dywedodd Ysgrifennydd Cymru yn gynharach ddydd Llun bod Llywodraeth San Steffan wedi cymryd penderfyniad "mewn egwyddor" am a fyddan nhw'n cyfeirio'r Mesur Parhad at lys uchaf y DU.

Mae Ysgrifennydd Cyllid Cymru, Mark Drakeford, wedi dweud y bydd y llywodraeth yn "amddiffyn i'r carn" y mesur pe bai'n cael ei herio.

Pe bai'r Mesur Parhad yn cael ei gyfeirio at lys uchaf y DU, dywedodd Alun Cairns y dylai'r Cynulliad ei ystyried fel ymgais i gael eglurder cyfreithiol, yn hytrach na her wleidyddol.

Fis diwethaf fe wnaeth ACau basio'r Mesur Parhad ymysg ffrae rhwng gweinidogion yng Nghaerdydd a San Steffan am effaith Mesur Gadael yr UE ar bwerau'r Cynulliad.

Ond dywedodd Mr Cairns ei fod yn "obeithiol" y bydd y ddwy lywodraeth yn gallu cyrraedd cytundeb.

Dan gynnig diweddaraf Llywodraeth y DU byddai'r mwyafrif o bwerau datganoledig yn dychwelyd i Gaerdydd, Caeredin a Belfast ar ôl Brexit, tra bydd y gweddill yn cael eu dal yn San Steffan dros dro.

Ond mae llywodraethau Cymru a'r Alban yn dweud bod y cynigion hynny yn "ymgais i gipio pwerau" a bod angen cytundeb gan bawb ar unrhyw symud pwerau.

Wrth roi tystiolaeth i bwyllgor Cynulliad ddydd Llun dywedodd Mr Cairns bod Llywodraeth y DU yn "ceisio cyrraedd safle fydd yn bodloni pryderon teg Llywodraeth Cymru".

Ar hyn o bryd mae Llywodraeth Cymru wedi dweud nad yw'n gallu awgrymu i'r Cynulliad gymeradwyo Mesur Gadael yr UE.

Pan ofynnwyd iddo beth fyddai'n digwydd pe bai ACau'n pleidleisio yn erbyn y mesur, fe wnaeth Mr Cairns dynnu sylw at Gonfensiwn Sewel - cytundeb gwleidyddol sy'n golygu na fydd Llywodraeth y DU yn deddfu mewn meysydd sydd wedi'u datganoli i Gymru heb eu cydsyniad.

Dywedodd bod San Steffan erioed wedi torri'r confensiwn, a bod hynny "oherwydd y parch rydyn ni'n ei ddangos i drefn gyfansoddiadol y DU".

Yn dilyn adroddiadau bod disgwyl i Lywodraeth y DU gyfeirio Mesurau Parhad llywodraethau Cymru a'r Alban at y Goruchaf Lys, dywedodd Mr Cairns bod "penderfyniad wedi'i gymryd mewn egwyddor" ond bod hyn yn dal i gael ei drafod gan swyddogion cyfreithiol.

"Os mai cyfeirio at y Goruchaf Lys yw'r penderfyniad, dylai hyn gael ei ystyried fel ymgais i gael eglurder yn hytrach nac unrhyw her am beth sydd yn y mesur," meddai.