91Èȱ¬

Does dim un ddirwy wedi ei rhoi yng Nghymru am ysmygu mewn ceir sy'n cludo plant, flwyddyn wedi cyflwyno'r gyfraith.

Ers mis Hydref 2015 mae hi wedi bod yn anghyfreithlon i ysmygu mewn cerbyd sy'n cludo rhywun o dan 18 oed, gyda gyrwyr a theithwyr yn wynebu dirwy o £50.

Flwyddyn yn ddiweddarach, does yr un o gynghorau Cymru wedi rhoi dirwy, er bod rhai heddluoedd a chynghorau wedi rhoi rhybudd llafar.

Dywedodd Llywodraeth Cymru bod y gyfraith yn anfon "neges gref" i ysmygwyr.

Yr heddlu ac awdurdodau lleol sydd â'r hawl i weithredu'r gyfraith, ac fe'i disgrifiwyd fel "cam pwysig" i amddiffyn plant rhag mwg ail-law.

Yn ôl rhai cynghorau, maen nhw'n cynnig canllawiau, ond bod yr heddlu mewn gwell sefyllfa i weithredu'r ddeddf gan nad oes gan swyddogion cyngor yr hawl i atal cerbydau.

Ond, mae ffederasiwn yr heddlu, y corff sy'n cynrychioli plismyn yng Nghymru a Lloegr yn dweud nad yw eu haelodau nhw wedi cael y grymoedd eto i gyflwyno dirwyon fel hyn.

Dywedodd Cynghorau Ynys Môn, Blaenau Gwent, Caerfyrddin a Chonwy nad oedden nhw wedi gweithredu unrhyw gam.

Mae Cyngor Sir Ddinbych yn dweud eu bod yn edrych ar "weithredu yn y dyfodol," tra bod Cyngor Mynwy wedi rhoi rhybuddion i rai pobl mewn cerbydau oedd wedi eu hurio'n breifat.

Dyw heddluoedd y Gogledd na Gwent ddim wedi rhoi unrhyw ddirwy, tra bod Heddlu Dyfed-Powys wedi rhoi pedwar rhybudd ar lafar rhwng Hydref 2015 ac Ebrill 2016.

Roedd Heddlu'r De yn dweud y byddai'n rhaid cyflwyno cais Rhyddid Gwybodaeth am y manylion.

Yn ôl Ffederasiwn yr Heddlu, mae'r gwaharddiad yn "anodd" i'w weithredu, gyda'r heddlu yn gorfod cyfeirio troseddwyr at y cynghorau.

Yn ôl Jayne Willets o'r Ffederasiwn, mae'n rhaid i gymdeithas "gymryd cyfrifoldeb am y mater."

"Y cynllun gwreiddiol oedd i'r awdurdod iechyd cyhoeddus newid y gyfraith a rhoi mwy o rymoedd i'r heddlu... fyddai'n caniatau i swyddogion i atal modurwyr a rhoi dirwy yn y fan a'r lle, fel sy'n digwydd ar gyfer troseddau eraill, fel defnyddio ffôn symudol tra'n gyrru.

"Ond oherwydd nad yw hynny wedi digwydd, mae darn o'r jig-so ar goll."

Dywedodd Prif Weithredwr Ash Cymru, Suzanne Cass, bod y gyfraith wedi newid agweddau pobl at ysmygu, yn ogystal ag amddiffyn iechyd pobl ifanc.

Yn ôl llefarydd ar ran Llywodraeth Cymru, fe ddylid mesur llwyddiant y ddeddf wrth i agweddau ac ymddygiad newid, nid yn ôl nifer y dirwyon.

"Mae'r gyfraith yn rhoi neges glir i bobl nad yw ysmygu mewn ceir pan fydd plant yn bresennol yn dderbyniol."