91Èȱ¬

Mae economi canolbarth Cymru "ar ei liniau" ac mae angen i lywodraeth Cymru wneud mwy i helpu, yn ôl pennaeth elusen yn Aberystwyth.

Dywedodd Guy Evans o Gymdeithas Ofal Ceredigion bod y canolbarth yn troi yn "ddiffeithdir economaidd" a bod pobl yn gadael i chwilio am fwyd, cartrefi a gwaith.

Dywedodd wrth raglen Sunday Politics Wales: "Os na fydd rhywbeth yn cael ei wneud i newid y drefn bydd bwlch economaidd a diwylliannol yng nghanolbarth Cymru."

Yn ôl Llywodraeth Cymru mae arian sylweddol wedi ei wario i hybu twf economaidd ac i hybu creu swyddi yn yr ardaloedd hynny dros y blynyddoedd diwethaf.

Mae rheolwyr banc bwyd Aberteifi wedi dweud wrth raglen Sunday Politics Wales fod cynnydd mawr yn nifer y bobl sy'n defnyddio eu gwasanaeth.

Dywedodd Alan Faunch, sy'n helpu i reoli'r banc bwyd, bod llawer o bobl "un bil i ffwrdd o beidio bwyta".

"Mae pobl yn cael trafferth cael gwaith a delio gyda'i anghenion. Mae swyddi yn brin iawn ac yn syml does dim economi yma."

Ychwanegodd Mr Evans bod polisïau llywodraeth Cymru yn canolbwyntio ar gefnogi coridorau'r A55 a'r M4, a bod "bwlch enfawr yn y canol".

Dywedodd nad oes yr un o barthau menter y llywodraeth yn y canolbarth, a bod cynlluniau £1 biliwn i adeiladu ffordd osgoi'r M4 yng Nghasnewydd yn gwneud i bobl deimlo bod angen i'r llywodraeth "ail-feddwl eu blaenoriaethau".

Daw'r alwad yn dilyn trafodaethau diweddar am yr angen i ddiwygio Fformiwla Barnett a rhannu arian ar sail angen yn hytrach na phoblogaeth.

Ychwanegodd: "Nid am ddwysedd poblogaeth yn unig yw hi, ond yr agen mewn ardaloedd ac mae ardal wledig y canolbarth yn sicr yn un o'r rheiny."

Mewn ymateb fe ddywedodd llefarydd ar ran Llywodraeth y Cynulliad: ''Rydym yn sylweddoli'r pwysau sydd yn wynebu cymunedau yng nghanolbarth Cymru a dyma pam y gwnaethom greu Ardaloedd Twf Lleol i hybu twf economaidd ac i hybu creu swyddi yn yr ardaloedd hynny.

''Fel rhan o'r fenter yma rydym newydd benodi Pencampwr Tref i Landrindod, sef argymhelliad canolog y grŵp busnes lleol i gefnogi twf economaidd cynaliadwy yn y dref. Drwy ein rhaglen Twf Swyddi Cymru rydym wedi creu cyfleoedd i 2000 o bobl ifanc yng nghanolbarth Cymru, ac ers 2008 rydym wedi cynorthwyo i sefydlu 1,764 o fusnesau newydd a bron i 2500 o swyddi drwy Wasanaeth Busnes Cymru''.

"Yn y pum mlynedd diwethaf yn unig mae mwy na £8.8m o arian Llywodraeth Cymru wedi ei fuddsoddi i adnewyddu Aberystwyth, tra bod £3.75m ychwanegol wedi ei rannu rhwng Cynghorau Ceredigion, Powys a Sir Benfro i gefnogi eu trefi a dod a bywyd newydd i siopau gwag.''