91Èȱ¬

Dywed arweinwyr Plaid Cymru ac arweinwyr y Ceidwadwyr Cymreig Cymru y dylai ymchwiliad cyhoeddus penodol i Gymru gael ei gynnal er mwyn trafod y modd mae'r llywodraeth ym mae Caerdydd wedi mynd i'r afael a'r pandemig coronafeirws.

Dywedodd Adam Price ac Andrew RT Davies y dylai'r ymchwiliad yna gael ei gynnal yn ogystal ag un ar wahân i edrych ar y sefyllfa ar draws y DU.

Dywedodd Prif Weinidog Llafur Cymru, Mark Drakeford, y dylid cynnal un ymchwiliad yn cynnwys holl genhedloedd y DU.

Mae arweinwyr y tair plaid wedi bod yn cymryd rhan mewn dadl etholiad Senedd ITV Cymru ar y teledu, gyda un pwnc, sef y pandemig, yn hawlio'r mwyafrif o'r sylw.

Yn ystod y ddadl, dywedodd arweinydd Plaid Cymru, Adam Price, ac arweinydd Ceidwadol Cymru, Andrew RT Davies, fod angen ymchwiliad penodol i Gymru i'r modd yr aeth llywodraeth Cymru ati i ymrafael â'r argyfwng Covid yn ychwanegol at un llywodraeth y DU.

Ond dywedodd Mark Drakeford: "Nid wyf o blaid ymholiadau cystadleuol - ymchwiliad yn y DU ac ymchwiliad Cymreig ar wahân. Mae angen cynnal ymchwiliad pedair gwlad lle mae ffocws penodol ar y ffordd yr ydym wedi cyflawni ein cyfrifoldebau yng Nghymru ".

Ychwanegodd Mr Drakeford: "Rwy'n credu bod pobl yng Nghymru yn teimlo eu bod wedi cael eu cadw'n ddiogel yn y pandemig hwn.

"Nid yw'r pandemig drosodd ac nid yw'r coronafeirws wedi diflannu. Mae angen i ni orffen y swydd honno ac nid nawr yw'r foment i gyfnewid arweinwyr tra nad yw'r swydd yn gyflawn ".

Dywedodd arweinydd Plaid Cymru Adam Price ei fod yn cefnogi'r hyn a alwodd yn "ddull araf a chyson" a gymerwyd gan lywodraeth Cymru wrth fynd i'r afael â'r pandemig "mewn cyferbyniad â newid parhaus yn negeseuon llywodraeth y DU".

Fodd bynnag, dywedodd Mr Price: "Mae gennym y gallu nawr i newid gêr er mwyn gwella, a bydd angen arweinyddiaeth newydd a syniadau newydd ar gyfer hynny".

Dywedodd Ceidwadwr Cymru, Andrew RT Davies: "Yn anffodus wrth i ni sefyll yma heno mae gan Gymru'r gyfradd marwolaeth uchaf yng ngwledydd y Deyrnas Unedig, go brin bod hynny'n cadw Cymru'n ddiogel - mae hynny'n ffaith".

Dywedodd Mr Davies: "Peidiwn ag anghofio, wrth inni sefyll yma yn dadlau heno, mae 7778 o deuluoedd wedi colli anwyliaid a dyna'r canlyniadau trasig".

Mae etholiad Senedd Cymru yn cael ei gynnal ar Fai 6.