91Èȱ¬

Mae arolwg yn cael ei gynnal i glywed am brofiadau pobl ifanc yn ystod y pandemig, a'r ffordd y maen nhw wedi ymdopi.

Dywedodd Comisiynydd Plant Cymru, Sally Holland, fod ei harolwg cenedlaethol yn bwysig oherwydd weithiau gall barn pobl iau fod yn "syndod".

Dywedodd y byddai'r wybodaeth hefyd yn helpu i hysbysu Llywodraeth Cymru cyn gwneud rhai penderfyniadau anodd yn y dyfodol.

Cynhaliwyd arolwg tebyg yn ystod y cyfnod clo cyntaf y llynedd.

Fe wnaeth pôl piniwn diweddar gan YouGov ofyn i bobl ifanc ledled y DU am eu teimladau tuag at y pandemig.

Fe wnaeth mwy na 2,000 ymateb gan gynnwys 200 o Gymru.

Dangosodd yr ymateb fod 63% o bobl ifanc 16-25 oed wedi dweud bod y pandemig yn eu gwneud "bob amser" neu'n "aml" yn bryderus.

Dywedodd 64% eu bod yn teimlo fel eu bod yn "colli allan ar fod yn ifanc".

Fe siaradodd 91Èȱ¬ Cymru â nifer o blant a phobl ifanc am eu teimladau ar amrywiaeth o faterion gan gynnwys, addysg gartref, unigrwydd a darganfod beth maen nhw'n ei wneud i aros yn bositif.

'Anodd cael fy sbarduno'

Mae Angel, 16, o Gaerdydd, yn astudio ar gyfer TGAU.

"Rydw i wedi fy nrysu lawer o'r amser. Mae'r holl wybodaeth allan yna ac mae'n anodd iawn ei brosesu a chyrraedd pwynt lle rydych chi mewn meddylfryd lle rydych chi'n gwybod beth sy'n digwydd.

"Mae yna lefel mor uchel o ansicrwydd rydych chi'n poeni'n gyson neu'n amau ​​beth sy'n mynd i ddigwydd nesaf.

"Pan fydd gennych chi nod ar gyfer y dyfodol, mae'n rhywbeth i'ch helpu chi i fynd trwy hyn, ond pan rydych chi o dan yr amgylchiadau rydyn ni ynddyn nhw nawr, mae'n anodd iawn dod o hyd i'r cymhelliant a'r pwrpas ar gyfer yr hyn rydych chi'n ei wneud nawr."

Er mwyn ceisio aros yn bositif mae Angel wedi bod yn ceisio mynd allan am dro yn ystod ei gwyliau ysgol neu wylio Netflix.

Dywedodd ei bod hefyd wedi ceisio dysgu gwneud rhywfaint o iaith arwyddion yn ystod y broses gloi ac ymarfer yoga.

Dywedodd Emrys, 11, o Ben-y-bont ar Ogwr, ei fod yn methu â chael strwythur diwrnod ysgol a gweld ei ffrindiau.

Ychwanegodd: "Rwy'n berson cymdeithasol. Mae gen i ffrindiau, rwy'n sgwrsio â nhw, rwy'n chwarae gyda nhw, ac mae'n anodd peidio â bod gyda fy ffrindiau ond mae'n golygu y bydd yn rhaid i'r teulu wneud."

Mae ef a'i chwaer chwech oed, Clara, wedi mwynhau mynd am dro gyda'u rhieni ac wedi bod yn dysgu rhai sgiliau newydd gan gynnwys golchi llestri, coginio a phobi cacennau.

Yn y cyfamser, mae Sophie, 11 oed, wedi ei chael hi'n anodd peidio â diflasu yn ystod cyfnodau hir yn y tŷ.

"Byddwn i'n dweud fy mod i'n ymdopi'n iawn ar rai cyfnodau, ond yna ddim yn iawn ag ef ar gyfnodau eraill," ychwanegodd.

'Eithaf ofnus'

Cyn y pandemig, roedd Sarah, 16, o Abertawe wedi mwynhau mynd i'w chlwb ieuenctid lleol a chymryd rhan mewn grŵp drama lleol ond fe symudodd ar-lein, gan roi profiad gwahanol.

"Mae'n eithaf trist oherwydd roeddwn i'n arfer mwynhau gallu gwneud y pethau hynny pryd bynnag yr oedd ymlaen, ond rwy'n credu fy mod i'n dod i arfer â gwneud popeth ar-lein," meddai.

Fel person nad sydd ddim yn ymdopi'n dda iawn â pheidio â gwybod beth fydd yn digwydd nesaf, mae'r pandemig wedi achosi pryder i Sarah ar brydiau.

"Rwy'n ei chael hi'n eithaf ofnus ond gobeithio y bydd pethau'n newid a byddaf yn gallu mynd yn ôl yn fuan," meddai.

"Rwy'n credu os ydych chi wir yn cael trafferth gyda rhywbeth, mae siarad yn help mawr felly byddai'n braf gweld pobl wyneb yn wyneb."

Dywedodd Llinell Gymorth Plant MEIC Cymru eu bod wedi gweld cynnydd o 10% yn nifer y galwadau gan bobl ifanc, rhieni a gofalwyr yn ystod y pandemig o gymharu â blynyddoedd blaenorol.

Dywedodd Stephanie Hoffman, Pennaeth Gweithredu Cymdeithasol Promo Cymru, yr elusen sy'n rhedeg y llinell gymorth: "Rydyn ni'n gweld yr hyn y byddwn i'n ei ddweud sy'n llawer mwy o gysylltiadau sylweddol, felly mae llawer mwy o gyswllt yn delio â materion difrifol iawn sy'n ymwneud â lles, iechyd meddwl a pherthynas, yn hytrach na'r hyn y gallem fod wedi gweld mwy ohono yn y gorffennol.

"Nawr rydyn ni'n delio gyda sefyllfaoedd all fod yn eithaf cymhleth."

Wrth drafod yr arolwg newydd, dywedodd Ms Holland: "Rydyn ni wedi clywed llawer gan oedolion yn dangos pryder am blant ar hyn o bryd, fel rhieni, gofalwyr a gweithwyr proffesiynol sy'n gweithio gyda phlant am effaith bosibl y cyfnod clo ar blant.

"Mae'r lleisiau hynny'n bwysig i'w clywed, ond mae hefyd yn bwysig ein bod ni'n clywed yn uniongyrchol gan blant a phobl ifanc oherwydd weithiau maen nhw'n gallu ein synnu."