91Èȱ¬

Bydd cyfnod clo llym yn dod i rym drwy Gymru gyfan am ychydig dros bythefnos o ddydd Gwener tan ddydd Llun, 9 Tachwedd.

Daw'r cyhoeddiad gan Lywodraeth Cymru mewn ymgais i atal y cynnydd mewn achosion coronafeirws yn y wlad.

Daeth y cyhoeddiad ar ddiwrnod pan gyhoeddodd Iechyd Cyhoeddus Cymru 626 achos newydd o Covid-19 yng Nghymru, gydag un farwolaeth yn rhagor.

Ar hyd a lled Cymru mae pobl wedi bod yn ystyried sut bydd y cyfyngiadau newydd yn effeithio ar eu bywydau, addysg, gwaith, ac ar y busnesau hynny fydd nawr yn gorfod cau.

'Talu am stoc Nadolig'

Siom oedd ymateb Janine Brown, perchennog siop Crundles yn Abertawe. O'i siop mae hi'n gwerthu dillad merched a nwyddau i'r tÅ·."Rwy'n amlwg yn siomedig bod yn rhaid i fusnesau bach fel fy un i gau.

"Rydw i newydd archebu yn fy holl stoc Nadolig ac mae'n rhaid i mi dalu amdano yr wythnos hon ond rydyn ni'n mynd i gael ein cau am bythefnos arall.

"Am y pythefnos nesaf fel tri mis yn flaenorol, nid ydw i'n ennill unrhyw beth, nid oes gen i incwm o gwbl.

"Mae gen i forgais i'w dalu a'r holl filiau hyn a nawr yn amlwg does gen i ddim incwm. Mae cymaint o bobl yn yr un cwch â mi ac rwy'n siomedig iawn."

'Rhy chydig, rhy hwyr'

Ym Mangor mae perchennog siop tatŵs yn y ddinas wedi galw am fwy o eglurder am y cymorth sydd ar gael yn dilyn y cyhoeddiad.

Dywedodd Jules Lee o siop Jules Tattoos: "Dydy'r neges ddim yn eglur - rydym am fod yn sicr sut rydym am gael y cymorth sydd ar gael.

"Rydym yn mynd i dderbyn £1,000 dwi'n meddwl, ond mae'n rhy 'chydig yn rhy hwyr.

"Mae gen i siop fawr a dydy hynny prin yn ddigon ar gyfer y rent - beth am y costau eraill sydd gen i?

"Fydda i ddim yn gallu cynnig gwasanaethau, fe fyddwn yn aros adref ac fe allwn i golli rhai cwsmeriaid o achos hyn a pan fyddwn yn dod allan o'r cyfnod clo fe fydd yn anodd adfer y busnes."

Ychwanegodd: "Am fod Bangor wedi mynd i gyfnod clo lleol roedd gen i gwsmeriaid yn dod o bob man nad oedd modd iddynt ddod felly roedd rhaid i mi ail-drefnu eu hapwyntiadau a nawr mae'r cyfnod clo ehangach yn digwydd dydyn nhw ddim yn gwybod pa wasanaeth fydd ar gael iddyn nhw - mae wedi effeithio llawer arnai."

'Angen gwneud rhywbeth sylweddol'

Ymateb cymysg sydd gan Guto Wyn, pennaeth Ysgol Glan y Môr, Pwllheli i'r newyddion.

Dywedodd wrth 91Èȱ¬ Cymru: "Fwy na dim dwi'n siomedig dros y disgyblion sy'n wynebu arholiadau, blynyddoedd 10 ac 11.

"'Da ni eisiau eu gweld nhw wyneb yn wyneb gymaint â fedra ni i'w paratoi nhw at beth bynnag ddaw yr haf yma.

"Ond ar y llaw arall, mae angen parchu cyfyngiadau a dwi'n gweld yr angen gwneud rhywbeth sylweddol i edrych ar ôl iechyd pawb.

"O safbwynt addysg, mi fasa wedi bod yn well gweld y rhai hÅ·n yn yr ysgol oherwydd eu bod nhw'n nes at amser arholiadau.

"O safbwynt iechyd, alla i ddeall o ran cadw rhai hÅ·n i ffwrdd am bod mwy o risg iechyd ac ella o ran amgylchiadau gwarchod plant i weithwyr allweddol hefyd."

Swyddi mewn perygl

Mae cwmni dosbarthu bwyd wedi ysgrifennu at Mark Drakeford yn rhybuddio y bydd swyddi yn y fantol o achos y cyfnod clo newydd a chyfnodau clo lleol yn Lloegr.

Dywed Harlech Foodservice, sydd â safleoedd yng Nghricieth a Chaer, y bydd y cyfyngiad cenedlaethol newydd yn costio £2m i'r cwmni.

Roedd y cwmni wedi gorfod gosod gweithwyr ar gytundebau tymor byr yn barod, gan olygu gostyngiad o 40% i gyflogau.

Mae llawer o fusnes y cwmni ymysg y sector lletygarwch, "sydd wedi disgyn oddi ar ochr dibyn" o ganlyniad i don gyntaf y pandemig.

Bu'n rhaid i Harlech Foodservice ailstrwythuro ond mae'r cwmni'n rhybuddio y bydd y cyfnod clo newydd yn fygythiad gwirioneddol i swyddi.