91Èȱ¬

Mae tribiwnlys hawlfraint gafodd ei gynnal er mwyn penderfynu faint ddylai'r 91Èȱ¬ dalu cerddorion Cymraeg wedi gorffen clywed tystiolaeth yn llys y goron Caernarfon.

Bydd tri o aelodau'r tribiwnlys yn cyhoeddi eu casgliadau nhw ymhen ychydig wythnosau a fydd yn datgan y gwerth maen nhw wedi penderfynu dylid eu rhoi i asiantaeth Eos sydd yn cynrychioli rhai cerddorion Cymraeg.

Roedd rhoi o aelodau Eos megis Bryn Fôn a Dewi Pws Morris yn y llys i glywed y cyflwyniadau olaf gan fargyfreithwyr Eos a'r 91Èȱ¬.

£1.5 miliwn

Dywedodd Gwion Lewis sydd yn cynrychioli Eos fod "dyfodol diwylliant cerddoriaeth" yn nwylo'r tribiwnlys ac y dylai'r 91Èȱ¬ dalu ffi flynyddol o £1.5 miliwn er mwyn cael yr hawl i chwarae caneuon yr aelodau.

Roedd yn dod i'r casgliad y dylid talu'r swm yma am fod ansawdd y gwaith yn un "premiwm" meddai a oedd yn cael eu gwneud gan nifer fach o gyfansoddwyr a'r gerddoriaeth yn cael ei ddarlledu yn bennaf ar un orsaf radio, sef Radio Cymru.

Ychwanegodd fod yna rheidrwydd ar y 91Èȱ¬ i gefnogi ieithoedd lleiafrifol ym Mhrydain a bod yna ddyletswydd ar Radio Cymru i wneud mwy nag adlewyrchu cerddoriaeth Gymraeg ar yr orsaf.

£100,000

Dadl Lindsay Lane, bargyfreithwraig y 91Èȱ¬ oedd mai £100,000 oedd y swm uchaf yr oedd y gorfforaeth yn teimlo y dylai dalu yn flynyddol er mwyn cael mynediad i gasgliad Eos.

Dywedodd fod yr arian yma yn fwy na gwerth go iawn y gerddoriaeth wrth ei gymharu gyda graddfa'r farchnad ac nad oedd yna "unrhyw gyfiawnhad" am y swm yr oedd Eos yn gofyn amdano.

Yn ôl Ms Lane mae'r 91Èȱ¬ yn deall pwysigrwydd cerddoriaeth Gymraeg ar gyfer gwrandawyr Radio Cymru ac mae'r orsaf yn cefnogi ac yn buddsoddi yn y diwydiant mewn sawl ffordd.