Mae'r llyfr hwn yn cael ei ddisgrifio fel "Cyfuniad o rants Jeremy Clarkson a hiwmor cefn gwlad."
Does dim dadlau 芒'r ail gymal ond rwy'n cael Ifan Gruffydd yn llawer addfwynach a hynawsach dyn na'r Clarkson cegog, powld, ac yn llai o figot - a thybed nad yw hynny yn ei wneud fymryn yn llai diddorol hefyd.
Mewn cyfrol denau o 93 o ddalennau mae Ifan Gruffyddyn traethu am 13 o bynciau yn amrywio o'r ffermwr ei hun, ei hwrdd, ei geffyl, ei dractor, ei feic cwad, ei g诺n a'i Sioe Fawr yn Llanelwedd.
Yn y ddwy bennod olaf mae cerdd dalcen slip am amaethu ac 11 o orchmynion i ffermwr sy'n cychwyn gyda;
"Na ladd unrhyw swyddog Defra neu fe golli dy daliad sengl."
Ac yn gorffen gyda'r gorchymyn:
"Paid 芒 wincio ar ferch mewn unrhyw farchnad, rhag ofn iti fynd adref 芒 buwch yn gwmni."
'Standyp'
Nid yn annisgwyl casgliad o'r hyn fyddwn i'n dybio sy'n eitemau 'standyp' sydd yma gyda'r rhan fwyaf ohonynt, fel sy'n gweddu i ddigrifwr o amaethwr, yn terfynu gyda j么c.
Gallaf ddychmygu rhai sy'n gyfarwydd 芒 bywyd cefn gwlad ac ag Ifan yn cael orig ddigon difyr yn ei gwmni tra'n treulio'r cinio mawr yna bnawn Nadolig.
Y meddwl ar grwydr
Gadael i'w feddwl grwydro hyd llwybrau troellog y mae o. Am y Royal Welsh, dywed;
"Fe fydda i'n gweld y sioe yn debyg iawn i'r Nadolig achos mae pawb yn edrych mla'n i fynd iddi, ac ar 么l pedwar diwrnod, neu un yn fy achos i, ma'r rhan fwya'n dweud, 'Diolch byth! Ma hi drosodd am flwyddyn arall'. O ie, ac ychwanegu, 'Bydd yn rhaid gwario llai y flwyddyn nesa'."
Am y sioe hefyd mae'n holi beth sydd i'w gyfrif bod y chips yno "mor ofnadw o ofnadw".
Dirgelwch arall iddo yw'r amgylchedd a chynhesu byd-eang:
"Os bydd hi'n bwrw mwy o law nag arfer, cynhesu byd-eang sy'n gyfrifol. Ar y llaw arall, os bydd hi'n dwymach nag arfer am rai wythnose, a'r d诺r yn dechre prinhau, wel yr un ateb gewch chi - cynhesu byd-eang," meddai.
Y defed
Mae'r "defed" yn y teitl yn cael cryn sylw wrth gwrs ac y mae'r gyfrol yn llawn o gartwnau ohonyn nhw gan Anthony Kelly.
Ond efallai mai'r sylw clyfraf amdanyn nhw yw'r limrig y daeth Ifan ar ei draws mewn Eisteddfod Ddwl:
O ben mynydd Tychrug rwy'n gweled
Defed, a defed a defed,
A defed a defed
A defed a defed
A defed a defed a defed.
Clyfar iawn.
Llusgo i'r Orsedd
Molawd i drelars Ifor Williams yw un bennod gydag awgrym "bod y treilars o Gorwen yn cael eu gwneud yn aelodau o'r Orsedd".
A pham lai mae yna bethau rhyfeddach a llawer mwy di-fudd yno . . . ond nid Ifan sy'n dweud hynny!
Gwerth cyfeirio at gyfarfyddiad difyr 芒'r Tywysog Charles hefyd pan oedd hwnnw'n fyfyriwr yn Aberystwyth.
Oes, mae rhywbeth difyr, diri dano, i wr锚ng a bonedd fan hon. Cyfrol hosan Dolig hwylus iawn a chydymaith hwyliog i Hiwmor Ifan Tregaron yn y gyfres Ti'n Jocan a gyhoeddwyd beth amser yn 么l, hefyd gan y Lolfa.
