 |
|
Creaduriaid
straeon gwerin
Llyfr braidd yn ddrud - ond gwerth ei ddarllen
Dydd Iau, Rhagfyr 20, 2001
|
• Creaduriaid Rhyfeddol gan
Helen Emanuel Davies
Darluniau: Graham Howells. Gwasg Gomer. £4.50
Adolygiad gan Meirion Puw Rees
Llun o fwystfil a merch brydfeth sydd ar glawr y llyfr hwn, mewn arddull
gartwnaidd.
Ar yr olwg gyntaf, mae Creaduriaid Rhyfeddol yn ymddangos yn
llyfr plentynnaidd ei gynnwys ac yn denau o ran nifer tudalennau.
Ond mae’r llyfr, sy’n sôn am greaduriaid rhyfeddol a chwedlonol yn
haeddu ail olwg.
Mae’n cynnwys saith stori, bob un yn sôn am greadur neu greaduriaid
rhyfeddol:
• Gwiber Emlyn
• Y Ci Ffynddoln
• Y Ceffyl Dwr
• Eryr Gwernabwy
• Yr Afanc a’r Ychen Bannog
• Y Fuwch o Lyn Barfog
• Y Twrch Trwyth
Son am ddraig
Fy fferfryn i yw’r stori gyntaf, Gwiber Emlyn sydd yn sôn am
ddraig.
Mae’r stori yn cychwyn yn ddiniwed iawn efo Megan, merch fach, yn
mynd i ffair Castellnewydd Emlyn yn llawn cyffro ac yn edrych ymlaen
at brynu rhubanau.
Mae’r olygfa gyntaf un yn hyfryd "Tywynnai’r haul o awyr las glir,
gan wneud i ddwr afon Teifi edrych fel llif o arian byw," nes i Megan
glywed y swn ‘HYRRYMMM’ rhyfedd yn yr awyr.
Mae Megan yn gweld draig yn yr awyr ac mae pawb o’i chwmpas yn cael
braw nes i arwr y stori, Rhys yr Hendre, achub y dydd.
Mae gan Megan ran bwysig yn y stori hon hefyd ond mi gewch chi ddarllen
am hynny eich hun.
Mae yna ddigon o gyffro yn y stori hon, yn enwedig pan fo Rhys yn
herio’r ddraig. Mae’r llun ohono yn y llyn yn drawiadol gan fod Rhys
mor fach a’r ddraig mor fawr ond biti na fasa’r llun yn lliw.
Ffordd dda o gyflwyno chwedlau
Mae rhai o’r storiau/chwedlau yma yn dod o’r Mabinogi a chwedlau Cymreig
eraill. Er enghraifft stori y Twrch Trwyth yn chwedl Culhwch ac Olwen
ac Eryr Gwernabwy o chwedl yr anifeiliaid hynaf a hanes y Ci Ffyddlon
sy’n debyg iawn i stori Gelert.
Mae’r llyfr yn ffordd dda o gyflwyno y chwedlau hyn i ddarllenwyr
ifanc.
Y stori oeddwn i yn ei hoffi leiaf oedd Y Fuwch o Lyn Barfog
sydd yn sôn am ferch a buwch sy’n byw yn y llyn.
Mae tad Catrin yn dwyn y fuwch sy’n fuwch wyrthiol ac yn gwneud ei
ffortiwn ohoni, ond pan yw’n ceisio ei lladd tua diwedd y stori, mae
ei lwc yn troi.
Dyn barus yw Idris, tad Catrin, ac mae hynny yn dod a lwc ddrwg iddo
yn y diwedd.
‘Roedd holl gyfoeth Idris wedi diflannu dan y dwr gan ei adael ef
a’i deulu’n dlotach nag erioed!’
Mi fyswn i wedi licio gwybod mwy am y ferch yn y llyn gan mai hi oedd
prif ‘gymeriad’ y stori.
Mae stori Yr Afanc a’r Ychen Barfog yn stori neis iawn
ac yn sôn am ddewrder dau berson, Madog y gôf a Sian , merch y melinydd.
Maen nhw’n fodlon peryglu eu bywydau er lles gweddill y pentref. Llun
o’r stori hon sydd ar y clawr ac mae maint yr afanc o’i gymharu â
Sian yn ddigon i godi ofn ar rywun.
Yr hyn sy’n braf am y stori seml yma ydi fod dewrder y ddau yn llwyddo
a phobl y pentref yn medru byw yn brafiach ar ôl I’r afanc gael ei
dynnu o’r llyn.
‘Ymhen amser, wedi sawl cynhaeaf da ac wrth i’r anifeiliaid besgi
wrth bori’n dawel ar lan y llyn, daeth y pentref yn llewyrchus unwaith
eto.
Roedd pawb yn hoff iawn o adrodd stori’r Afanc ofnadwy, ac yn ddiolchgar
am gadwyni cryf Madog, dewrder Sian a chymorth yr Ychen Barfog.’
Lluniau'n help
Mae’r lluniau gan Graham Howells yn ychwanegu at y storiau. Gan fod
y creaduriaid yn rhyfeddol mae cael llun ohonynt yn help i
weld y stori yn ei feddwl.
Nid yw hwn yn llyfr mawr ac nid yw’r lluniau y tu mewn yn lliw bob
amser ac felly dwi’n meddwl fod y pris dipyn yn ormod.
Ond mae’r storiau yn rhai hawdd i’w deall ac yn ddigon difyr ac yn
sicr mae’n werth ei ddarllen.
Mi fyswn i yn dweud fod y llyfr yn addas i blant 7 –11.
• Oes gennych chi farn am y llyfr hwn?
Ebostiwch ni.
|
|
|
Gair
am air
Siart
Cymru
Llyfrau
ar y We
Nôl
i'r archif
