91Èȱ¬

Mae'n rhestr o eiriau y gwnâi les i bob un ohonom, yn enwedig ein darlledwyr, beidio a'i gadael o'n golwg.

Fel hyn mae Dafydd Glyn Jiones yn ei dweud hi:
"Arwydd o ddiffuantrwydd hefyd fyddai llwyr osgoi ym mhob cyswllt y geiriau:

• strwythur
• strategaethau
• opsiynau
• cynaladwyedd
• datganiad cenhadaeth
• asesu
• monitro
• gwerthuso
• adborth
• meincnodi
• mewnbwn
• datblygu sgiliau
• sgiliau dwyieithog
• arfer da
• dulliau blaengar
• prif-ffrydio
• deinamig
• cyffrous ac
• arloesol

Pob un yn un o hylleiriau hagr a ffasiynol y Gymraeg ddiweddar o'r un stabl â °ùô±ô, negydu, allbynnuac argaeledd - ac fe ellir ychwanegu at restr Dafydd Glyn Jones o'r hyn mae'n ei disgrifio fel:

" . . . holl ffiloreg cynffonwyr ac ymgreinwyr a chrafwyr byd addysg y dwthwn hwn."

"Lladder biwrocratiaeth, a than un lladder iaith biwrocratiaeth," meddai.

Awgrymu enw
Yn yr un erthygl mae o'n holi hefyd tybed beth ddylai enw'r coleg ffederal Cymraeg fod gan awgrymu y gellid cofio rhywun gyda'r enw o blith y rhai a wnaeth gyfraniad i'n diwylliant dros y blynyddoedd.

Wedi ystyried "ymgeleddwyr" fel William Morgan, O M Edwards, Iolo Morganwg, Lewis Morris ac eraill mae o'n mynd am "arwr diwylliannol mwyaf y Cymry" sef William Salesbury.

"Heb Salesbury, ni buasai dim. Ac o fabwysiadu ei enw ceid hefyd yr arwyddair ardderchog hwnnw sy'n dweud y cyfan mewn pum gair: Mynnwch ddysg yn ych iaith," meddai.

Coleg William Salesbury amdani felly?

Ond a ydw i'n ormod o sinig tybed yn holi faint o'r ymgeiswyr, pe byddai'r coleg nawr yn bod, allai lunio pum brawddeg am yr arwr diwylliannol mwyaf hwn.

Byddwch onest rŵan - pum brawddeg heb orfod troi at y Cydymaith neu'r Gwyddoniadur . . .

Beth bynnag, roeddwn i'n hoff iawn o enw Dafydd Glyn Jones ei hun ar y coleg ffederal pan ddechreuodd sgrifennu amdano yn y Nawdegau. Fel Coleg Tatws Llaeth yr oedd yn ei ddisgrifio yr adeg honno.

Ond dyna fo, tebyg bod gan fyfyrwyr heddiw fwy o syniad pwy oedd William Salesbury na beth oedd tatws llaeth!

Be da chi'n feddwl?